Numer VIN – co to jest i jak go sprawdzić?

Przygotowujesz się do zakupu używanego samochodu? Weryfikacja informacji i treści dokumentów przekazanych przez sprzedającego to nie wszystko, o czym musisz pamiętać. Równie ważne jest sprawdzenie numeru VIN. Dowiedz się, dlaczego nie powinieneś pominąć tego kroku.

Sprawdzenie numeru VIN zajmuje dosłownie kilka minut, a pozwala się dowiedzieć z niemal stuprocentowym prawdopodobieństwem, czy samochód pochodzi z legalnego źródła. Sprawdź, w jaki sposób sprawdzać numer VIN, co konkretnie daje Ci ta informacja i dlaczego jest to takie ważne.

Kto nadaje numer VIN?

Do każdego pojazdu opuszczającego fabrykę zostaje przypisany numer VIN (Vehicle Identification Number), czyli specjalny, indywidualny ciąg liter i cyfr. Do 1981 r. poszczególni producenci stosowali własne metody znakowania pojazdów. To powodowało, że odczytanie informacji zawartych w numerze VIN było utrudnione – trzeba było znać kody używane przez danego producenta.

Od 1981 r. obowiązuje międzynarodowy standard, zgodnie z którym producenci nadają pojazdom numery VIN. Taki numer składa się z 17 cyfr, przy czym wersje europejska i amerykańska różnią się elementami występującymi w poszczególnych sekcjach (np. w wersji amerykańskiej VDS składa się z atrybutów typu i cyfry kontrolnej).

Z jakich sekcji składa się z numer VIN?

Numer VIN to 17 liter i cyfr, które są podzielone na sekcje. Na terenie Unii Europejskiej numer VIN składa się z trzech części:

• WMI (World Manufacturer Identifier) – to pierwsze trzy znaki, które zawierają informacje nazwie producenta i kraju produkcji,
• VDS (Vehicle Descriptor Section) – to znaki od 4 do 9 określające typ pojazdu oraz jego cechy; zawarte są tutaj informacje na temat rodzaju nadwozia, typu konstrukcji, rodzaju pasów bezpieczeństwa czy poduszek powietrznych, jeśli producent zdecyduje się zawrzeć tak szczegółowe dane w tym miejscu,
• VIS (Vehicle Identifier Section) – to znaki od 10 do 17, które są ustalane indywidualnie dla każdego pojazdu; zawiera informację o typie i rodzaju napędu, roku produkcji czy wyposażeniu.

Jak widać, numer VIN podaje nie tylko dane na temat danego modelu auta, ale również pokazuje, że jest ono indywidualnie skatalogowane już na etapie produkcji.

Jak znaleźć numer VIN samochodu?

Numer VIN jest umieszczany zarówno we wnętrzu pojazdu, jak i w dokumentach, na przykład dowodzie rejestracyjnym.

Producenci wybijają numer VIN w różnych miejscach pojazdu, co jest podyktowane względami bezpieczeństwa. Gdzie zatem szukać numeru VIN? Przykładowe miejsca, na których jest on nanoszony to: okolica prawego amortyzatora, podłoga przed lub obok fotela pasażera, obudowa deski rozdzielczej, podłoga bagażnika, podszybie auta i elementy nadwozia (w przegrodzie czołowej lub na zawiasach przednich drzwi).

Jeżeli podczas oględzin pojazdu, który zamierzasz zakupić, nie możesz znaleźć numeru VIN, to powinieneś wykazać się ostrożnością. Bardzo możliwe, że sprzedawca nie jest uczciwy, a samochód pochodzi np. z kradzieży. Nie zawsze jednak chodzi o to. Numeru VIN możesz nie znaleźć w:

• pojazdach zarejestrowanych przed 1995 rokiem,
• motocyklach zarejestrowanych przed 2003 rokiem,
• pojazdach wolnobieżnych,
• pojazdach rolniczych, m.in. ciągnikach, przyczepach.

Z kolei w dowodzie rejestracyjnym numer VIN znajdziesz w rubryce oznaczonej literą „E”.

Jak rozpoznać przebity numer VIN?

Jednym ze sposobów zalegalizowania samochodu pochodzącego z kradzieży jest sfałszowanie numeru VIN, czyli tzw. jego przebicie. Z tego też względu wszystkim osobom kupującym używane pojazdy zaleca się ostrożność i sprawdzenie, czy numery VIN naniesione w różnych miejscach samochodu są takie same.

Podczas oględzin używanego pojazdu warto mieć przy sobie miernik lakieru. Za pomocą tego urządzenia możliwe jest sprawdzenie grubości lakieru na karoserii. Odstępstwa mogą świadczyć o przebytych naprawach lub o tym, że te części pojazdu, na których znajdował się oryginalny numer VIN, zostały zastąpione zamiennikami, na których widnieje inny numer identyfikacyjny.

Kolejnym sposobem pozwalającym upewnić się, że numer identyfikacyjny samochodu nie został przebity, jest zweryfikowanie go na komisariacie policji. Policjanci są w stanie sprawdzić m.in. czy pojazd posiada oryginalny numer VIN. Dodatkowo funkcjonariusze policji sprawdzają, czy nie została zgłoszona kradzież pojazdu.

Jeżeli auto, które zamierzasz zakupić, było serwisowane w Autoryzowanych Stacjach Obsługi (ASO), to po uiszczeniu opłaty możesz otrzymać dane z wykonanych przeglądów. Wykaż się jednak ostrożnością, gdy samochodów był naprawiany w ASO tylko jeden raz, tuż przed jego wystawieniem na sprzedaż. W ten sposób wielu nieuczciwych sprzedawców „legalizuje” cofnięcie licznika.

Co mogę sprawdzić, dysponując numerem VIN?

Posiadanie numeru identyfikacyjnego pojazdu umożliwia sprawdzenie jego historii w specjalnych bazach. W Polsce funkcjonuje Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców, która do niedawna była dostępna wyłącznie dla urzędów. Aktualnie dostęp do zgromadzonych w niej zasobów mają również osoby fizyczne – wystarczy wejść na stronę internetową Historiapojazdu.gov.pl.

Aby poznać historię pojazdu, wystarczy podać informacje z dowodu rejestracyjnego – wspomniany numer VIN, numer rejestracyjny i datę pierwszej rejestracji. Chwilę później można już przeglądać raport, który zawiera informacje m.in. o:

• roku produkcji pojazdu,
• polisie – czy została wykupiona,
• badaniu technicznym – czy jest aktualne,
• ostatnio zarejestrowanym stanie licznika.

Raport składa się z dwóch części. Pierwsza to informacje techniczne o pojeździe, a druga to oś czasu, z której można dowiedzieć się m.in. ilu właścicieli miał pojazd.

Zamierzasz zakupić pojazd pochodzący z zagranicy? W wielu krajach istnieją podobne bazy, z których również można bezpłatnie korzystać. Przykładowo duński rejestr działa pod adresem Selvbetjening.trafikstyrelsen.dk, a szwedzki pod adresem Fu-regnr.transportstyrelsen.se/extweb/. Trudniej jest w przypadku pojazdów pochodzących z innych krajów. Niemcy nie prowadzą podobnego rejestru, a pojazdy ze Stanów Zjednoczonych można sprawdzić jedynie w płatnych bazach.

Kiedy i gdzie można uzyskać nowy numer VIN?

Korozja czy zlecenie naprawy osobie niedoświadczonej – to najczęstsze sytuacje, gdy dochodzi do uszkodzenia numeru VIN na poszczególnych elementach pojazdu. W takiej sytuacji pozostaje wyrobić nowy numer VIN.

Pomimo tego sytuacja zdarza się dość rzadko, a procedura przyznania nowego numeru VIN jest trudniejsza, aby nie dochodziło do nadużyć. Oto kolejne kroki, które musisz wykonać, aby uzyskać nowy numer VIN:

1. Uzyskaj opinię rzeczoznawcy, którego zadaniem jest stwierdzenie, czy dotychczasowy numer VIN na elementach nie był sfałszowany. Wydanie opinii jest odpłatne.
2. Oryginał opinii rzeczoznawcy i dowód uiszczenia opłaty skarbowej złóż wraz z wnioskiem o przyznanie numeru VIN do najbliższego wydziału komunikacji.
3. Jeśli wniosek zostanie pomyślnie rozpatrzony, wydział komunikacji wyda nowy numer VIN oraz tabliczkę zastępczą, którą zamontuje diagnosta. To również jest czynność odpłatna.
4. Dla pojazdu zostanie wydany nowy dowód rejestracyjny.

W sumie, pomimo skomplikowania, proces można zamknąć w dwóch tygodniach i około 500 złotych wydatków, gdy mowa o większym mieście.