Rodzaje i oznaczenia paliw na stacji

Zatankowanie niewłaściwego paliwa może mieć poważne konsekwencje, dlatego warto wiedzieć, o czym informują nas oznaczenia na dystrybutorach. Do najbardziej znanych symboli należy przekreślone Pb, LPG czy ON – te kojarzy każdy kierowca i większość laików. Co jeszcze zobaczysz podjeżdżając pod dystrybutor? Poznaj poszczególne rodzaje paliw i ich oznaczenia, aby już nigdy nie mieć wątpliwości, po który pistolet sięgnąć.

Do baku możesz wlewać olej napędowy, gaz LPG (propan-butan), benzynę. Każdy rodzaj paliwa ma swoje oznaczenie – w 2018 roku Unia Europejska wprowadziła ujednolicone symbole, co ma zapobiegać pomyłkom podczas tankowania za granicą. To spore ułatwienie dla podróżujących do innych krajów, czy osób bez znajomości języków obcych.

W Polsce stosowane są nadal rodzime oznaczenia, jednak obok nich widnieją te wymagane przez przepisy unijne i stosowne w całej Europie. Wiedzę o symbolach stosowanych na stacjach benzynowych powinien posiadać każdy kierowca, zwłaszcza że liczba pojazdów napędzanych tradycyjnym paliwem wciąż jest zdecydowanie większa niż liczba elektryków ładowanych z gniazdka.

Rodzaje paliw na stacjach benzynowych

Na stacjach benzynowych kupisz kilka rodzajów paliwa. Przede wszystkim wciąż najpopularniejszą benzynę, olej napędowy stosowany do silników wysokoprężnych oraz gaz płynny propan-butan. Czym charakteryzują się poszczególne paliwa?

• Benzyna stosowana jest do silników spalinowych. Ten rodzaj paliwa powstaje w procesie destylacji ropy naftowej. Na stacjach możesz znaleźć benzynę 95 oraz 98, które różnią się liczbą oktanów. Większa liczba oktanowa oznacza większą odporność paliwa na samozapłon spowodowany przez podniesienie się temperatury na skutek wzrostu ciśnienia. Zbyt niska liczba oktanowa prowadzi do tzw. spalania stukowego, którego rezultatem może być np. zatarcie silnika. Wariant 98 charakteryzują też lepsze właściwości myjące. W 2024 wprowadzono nowy rodzaj benzyny, który zastępuje 95. E10 zawierającą 10% biokomponentów.

Ważne! Znaczna część silników przystosowana jest do benzyny 95. W takim przypadku nie ma potrzeby tankowania 98!

• Olej napędowy, czyli diesel używany jest w silnikach z zapłonem samoczynnym. Również ten rodzaj paliwa powstaje w trakcie rafinacji ropy naftowej, a w jego składzie znajdziemy węglowodory naftenowe, parafinowe i aromatyczne. Olej napędowy uzyskuje się poprzez odpowiednią obróbkę w kolejnych procesach destylacyjnych.
• LPG (Liquefied Petroleum Gas), czyli płynny gaz propan-butan oraz mniej popularny CNG (Compressed Natural Gas), czyli naturalny sprężony gaz ziemny wydobywany spod ziemi ze złóż.

Ciekawe! Obok gazu płynnego i gazu ziemnego na stacjach coraz częściej można spotkać skroplony gaz ziemny (w stanie ciekłym) LNG. Stosuje się go do zasilania silników pojazdów ciężarowych, autobusów, statków.

Olej napędowy do silników wysokoprężnych – ważne parametry

Tankując paliwo, chcesz mieć pewność, że jest to produkt wysokiej jakości, który nie zniszczy silnika. Jakie są istotne parametry oleju napędowego i na co wpływają?

• liczba cetanowa, czyli miara zdolności paliwa do samozapłonu; niedotrzymanie wartości powoduje większe zużycie paliwa i nadmierną głośność silnika;
• gęstość paliwa – przekroczenie normy powoduje obniżenie mocy i wzrost zużycia paliwa;
• skład frakcyjny – nieprawidłowy skład wpływa na niewłaściwą pracę silnika, powoduje szybsze jego zużycie;
• temperatura zapłonu – zbyt wysoka powoduje spadek wydajności silnika, przyczynia się do wzrostu emisji szkodliwych substancji.

Najważniejsze parametry benzyny

Na stacjach benzynowych w Polsce mamy trzy podstawowe rodzaje paliwa. Tym wciąż najpopularniejszym jest benzyna. Jakie są jej najważniejsze parametry?

• liczba oktanowa, czyli odporność paliwa na spalanie stukowe;
• lotność, czyli zdolność do parowania – zaburzenia parametru powodują problemy z uruchomieniem silnika, zaburzenia jego pracy, a nawet nagłe unieruchomienie silnika;
• zawartość siarki – niedotrzymanie parametru powoduje skrócenie żywotności katalizatora i kłopoty z pracą silnika.

Ciekawe! Niegdyś benzyna była stosowana była jako środek czyszczący, dopiero pod koniec XIX wieku została użyta do napędzania silników.

Jeszcze jakiś czas temu na stacjach można było kupić benzynę z domieszką ołowiu, obecnie jest to zabronione. Powodem jest negatywny wpływ związków ołowiu na środowisko naturalne i zdrowie człowieka.

Nowy system oznaczeń paliw

Wszystkie rodzaje paliw samochodowych posiadają swoje symbole. Od 2018 roku na stacjach benzynowych stosuje się ujednolicone oznaczenia unijne.

Każdy rodzaj benzyny ma symbol okręgu, olej napędowy kwadratu, a gaz rombu

Poza figurami geometrycznymi na dystrybutorze zobaczysz cyfry i litery, z których każda ma swoje znaczenie, np. 95 lub 98 to wartość liczby oktanowej – ta wiedza przyda się, jeżeli zalewasz bak benzyną. Dodatkowe oznaczenia pojawiają się także przy dieslu i gazie, mogą też wskazywać np. na zawartość biokomponentów.

Jakie są oznaczenia oleju napędowego?

Jeśli na stacjach paliw szukasz oleju napędowego do silników wysokoprężnych, rozglądaj się za dystrybutorem z kwadratową etykietą i literą B.

Tuż obok symbolu literowego zobaczysz cyfrę, która informuje o zawartości biokomponentów (podobnie jak wcześniej liczba oktanów w przypadku benzyny Pb95, Pb98).

Jeśli zalewasz bak olejem napędowym, masz do wyboru:

• B7 – najbardziej popularny rodzaj oleju napędowego o zawartości biokomponentów do 7%;
• B10 – olej z zawartością biokomponentów do 10%;
• XTL – olej napędowy syntetyczny powstający bez użycia ropy naftowej.

Jakie są oznaczenia benzyny?

Najczęściej do silników spalinowych stosujemy benzynę. Do silników benzynowych wlejesz paliwo oznaczone etykietą koła. W koło wpisana jest litera E, przy której umieszczono cyfrę odpowiadającą zawartości biokomponentów:

• E5 – benzyna o maksymalnej zawartości biokomponentów do 5%, czyli Pb95, Pb98;
• E10 – benzyna o zawartości biokomponentów do 10%;
• E85 – paliwo oparte na biokomponentach, przeznaczone do silników flexi fuel.

Ważne! Liczba przy literze oznacza maksymalną zawartość biokomponentów.

Jak oznaczany jest gaz LPG?

Wśród paliw na stacjach znajdziesz również gaz, który jest najbardziej atrakcyjny cenowo.

W przypadku gazu stosowane jest oznaczenie w kształcie rombu. Gaz ziemny skroplony otrzymał symbol LNG, sprężony gaz ziemny CNG (paliwo ekologiczne generujące mniej zanieczyszczeń, używane w specjalnie przystosowanych pojazdach), a płynny LPG.

Rodzaje paliwa – gdzie szukać oznaczeń?

Zastosowane na stacji paliw oznaczenia muszą spełniać odpowiednie wymagania. Nalepki znajdziesz zarówno a dystrybutorach, jak i na pistoletach.

Ciekawe! Naklejka na dystrybutorze powinna mieć 3 cm średnicy, na pistolecie 1,3 cm.

Oznaczenia paliw można znaleźć nie tylko na stacji paliw, znajdziesz je również w punktach sprzedaży pojazdów silnikowych, w instrukcjach obsługi pojazdów, przy wlewach paliwa (na klapce wlewu), na korkach. Pamiętaj, że oznaczenia w instrukcjach i samochodach dotyczą nowych pojazdów.

Każda nalepka zastosowana na stacji benzynowej musi być umieszczona w dobrze widocznym miejscu. Tło etykiety jest białe lub szare, a oznaczenia czarne.

Oznaczenia paliw w dowodzie rejestracyjnym

Rodzaje paliw mają także swoje oznaczenia w dowodzie rejestracyjnym, w polu P3. Obowiązek ten wprowadziło Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów oraz wymagań dla tablic rejestracyjnych. Jak wyglądają oznaczenia dla pojazdów napędzanych olejem napędowym, a jak dla paliw gazowych?

• P – benzyna;
• D – olej napędowy;
• M – mieszanka paliwo-olej;
• LPG – gaz płynny propan-butan;
• CNG – gaz ziemny skroplony, metan;
• H – wodór;
• BD – biodiesel;
• E85 – etanol;
• EE – energia elektryczna;
• 999 – inne.

Czym grozi zatankowanie niewłaściwego paliwa?

Choć wlanie niewłaściwego paliwa zdarza się niezwykle rzadko, sytuacje takie mają miejsce. Niestety konsekwencje bywają poważne. Jeśli wlejesz większą ilość nieodpowiedniego paliwa, powinieneś natychmiast powiadomić serwis lub mechanika. Jedynym rozwiązaniem jest wypompowanie paliwa i przeczyszczenie podzespołów.

Ważne! Po zatankowaniu niewłaściwego paliwa nie należy uruchamiać silnika lub natychmiast go wyłączyć.

Skutkiem pomyłki może być:

• poważne uszkodzenie układu napędowego,
• nierówna praca silnika,
• nieprawidłowe spalanie,
• usterka układu wtryskowego,
• uszkodzenie świec zapłonowych.

Poważne konsekwencje grożą kierowcy, który wleje benzynę do diesla i odwrotnie, gdy zamiast benzyny użyje oleju napędowego.

Ubezpieczenie na wypadek pomyłki przy tankowaniu

Problemy z zatankowaniem nieodpowiedniego paliwa zdarzają się sporadycznie, można jednak zabezpieczyć się na taką ewentualność wykupując polisę assistance. To dodatkowe, nieobowiązkowe ubezpieczenie, które gwarantuje pomoc kierowcom podczas podróży.

Awaria, zatrzaśnięcie kluczyka w samochodzie, brak paliwa czy zatankowanie niewłaściwego to tylko kilka sytuacji, w których przyda się ASS.

Assistance można kupić razem z polisą OC. Zawsze należy sprawdzić zakres ubezpieczenia i wyłączenia odpowiedzialności, by mieć świadomość, kiedy pomoc się należy. Dobrym sposobem na porównanie ofert kilkunastu ubezpieczycieli jest skorzystanie z kalkulatora OC i AC.

Po podaniu najważniejszych informacji na temat samochodu i kierowcy otrzymasz kalkulacje od najbardziej znanych na rynku towarzystw. Wybraną polisę możesz też zakupić przez Internet.

Na stacjach benzynowych znajdziesz różne rodzaje paliw – benzynę, olej napędowy, gaz. Każde z nich ma swoje oznaczenie, zarówno nasz rodzime, jak i ujednolicone, wprowadzone przez Unię Europejską. Ich znajomość to podstawowa wiedza, jaką powinien mieć każdy kierowca. Zastosowanie niewłaściwego paliwa może bowiem drogo kosztować – na taką ewentualność zawsze warto mieć stosowane ubezpieczenie.