Regres ubezpieczeniowy – czym jest i jak go uniknąć?

Uważasz, że regres ubezpieczeniowy nie ma zastosowania w stosunku do osób posiadających aktualne ubezpieczenie OC? Jesteś w błędzie. W niektórych sytuacjach nawet ubezpieczony kierowca będzie musiał zwrócić pieniądze wypłacone poszkodowanemu przez towarzystwo ubezpieczeniowe.

Czym jest regres ubezpieczeniowy?

Regres ubezpieczeniowy to roszczenie zakładu ubezpieczeń lub Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, z którym występują do sprawcy zdarzenia. W przypadku obowiązkowego OC ubezpieczyciel i UFG mogą dochodzić zwrotu wypłaconej poszkodowanemu kwoty wyłącznie w przypadkach, które zapisane są w ustawie z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Oznacza to, mówiąc wprost, że ubezpieczenie OC pokryje szkodę, ale ubezpieczyciel wystąpi do rzeczywistego sprawcy o zwrot odszkodowania.

Kiedy w OC ma zastosowanie regres ubezpieczeniowy?

Kwestię regresu ubezpieczeniowego reguluje wymieniona wyżej ustawa. Art. 43 precyzuje, że zakład ubezpieczeń oraz UFG mają prawo dochodzić zwrotu wypłaconego odszkodowania, gdy kierujący:

• w chwili kolizji lub wypadku był pod wpływem alkoholu, środków odurzających czy substancji psychotropowych,
• wyrządził szkodę skradzionym pojazdem,
• spowodował kolizję lub wypadek podczas jazdy bez uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym,
• zbiegł z miejsca zdarzenia.

Od powyższych zasad istnieje kilka wyjątków. Przykładowo w stosunku do kierowcy, który wyrządził szkodę w czasie jazdy bez ważnego prawa jazdy, ale ratował życie ludzkie lub mienie, nie zostanie zastosowany regres ubezpieczeniowy.

Regres ubezpieczeniowy częstszy niż by się wydawało  

Systematycznie korzystasz z kalkulatora OC AC, aby zakupić korzystne ubezpieczenia i dlatego wydaje Ci się mało prawdopodobne, że spotkasz się kiedyś z regresem ubezpieczeniowym? Wyobraź sobie taką sytuację: wyjeżdżasz z zatłoczonego parkingu. Miejsca na manewr jest niewiele i mimo swoich umiejętności uszkodziłeś zaparkowany obok samochód. Kłopot w tym, że tego nie zauważyłeś. Poszkodowany kierowca dostrzegł jednak zarysowanie na karoserii. Aby otrzymać odszkodowanie, doprowadził do zabezpieczenia nagrania z monitoringu. W efekcie otrzymujesz wezwanie do zapłaty.

Opisana wyżej sytuacja może przytrafić się nawet najbardziej wytrawnemu i doświadczonemu kierowcy. Jeżeli spotka Ciebie, pamiętaj, że możesz odwołać się od decyzji ubezpieczyciela. Zwrotu wypłaconego przez ubezpieczyciela odszkodowania unikniesz, gdy udowodnisz, że nie zbiegłeś z miejsca zdarzenia. Szanse na to są duże, bo zgodnie z orzecznictwem, celem ucieczki jest uniemożliwienie identyfikacji sprawcy kolizji lub wypadku.

Brak aktualnego OC a szkoda – co z regresem ubezpieczeniowym?

Regres ubezpieczeniowy ma zastosowanie również w stosunku do kierowców, którzy w momencie spowodowania kolizji czy wypadku nie posiadali aktualnego ubezpieczenia OC. Jeżeli wsiądziesz za kierownicę pojazdu bez ważnego ubezpieczenia OC, narażasz się na duże problemy finansowe. Jeżeli spowodujesz kolizję lub wypadek, zarówno Ty, jak i właściciel pojazdu solidarnie będziecie musieli zapłacić odszkodowanie. W przypadku szkód osobowych rachunek może wynieść setki tysięcy złotych!

Z uwagi na rozmiary szkód powstających w kolizjach i wypadkach komunikacyjnych, w Polsce działa UFG. Głównym zadaniem tej instytucji jest wypłata odszkodowań poszkodowanym w wypadkach spowodowanych przez nieubezpieczonych kierowców. UFG ma też prawo dochodzić wypłaconej kwoty i poniesionych kosztów zarówno od sprawcy szkody, jak i posiadacza pojazdu (art. 110.1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych).

Na uregulowanie należności sprawca szkody i posiadacz pojazdu mają 30 dni. Jeżeli UFG nie otrzyma pieniędzy we wskazanym terminie, kieruje sprawę na drogę postępowania sądowego i – w razie konieczności – do kancelarii komorniczej. Osoby, które otrzymały wezwanie do zapłaty od UFG, mogą się od niego odwołać. Gdy sytuacja materialna lub życiowa dłużnika jest trudna, UFG może odstąpić od dochodzenia należności (w części lub całości) lub zastosować ulgę w spłacie.

Regres ubezpieczeniowy w ubezpieczeniach majątkowych

Regres nie dotyczy wyłącznie obowiązkowego OC. O regresie ubezpieczeniowym mówimy także wtedy, gdy towarzystwo ubezpieczeniowe może domagać się zwrotu odszkodowania z ubezpieczeń majątkowych od osób trzecich.

Przykład 1. Sąsiad uderzył autem w Twój samochód i odjechał. Zgłaszasz szkodę ze swojego AC i opisujesz zajście. Wówczas Twój ubezpieczyciel prosi o zgodę na regres wobec sąsiada i występuje do niego o zwrot kwoty odszkodowania, które towarzystwo ubezpieczeniowe wypłaciło tobie.

Przykład 2. Sąsiad zalał Ci mieszkanie. Wypłata odszkodowania nastąpiła z Twojego ubezpieczenia mieszkania, a następnie upoważniasz swoje towarzystwo ubezpieczeniowe do dochodzenia roszczenia od sąsiada – z jego OC lub ze środków prywatnych.

W tej sytuacji pod regres podchodzi także umyślne wyrządzenie szkody.

Jak uniknąć regresu ubezpieczeniowego?

Po pierwsze, musisz mieć ku temu podstawy. Jeśli regres ubezpieczeniowy wynika wyłącznie z Twojego zaniedbania, np. zapomniałeś kupić OC i to kwota regresu prawdopodobnie nie zostanie umorzona ani w części, ani tym bardziej w całości.

Jeżeli jednak Twoja sytuacja materialna jest ciężka, masz w rodzinie osobę niepełnosprawną, a regres wynikał tylko częściowo z Twojej winy, możesz mieć szanse z odwołaniem.

Po drugie, w przypadku regresu ubezpieczeniowego, gdy ubezpieczyciel uznał, że zbiegłeś z miejsca zdarzenia, musisz udowodnić, że w momencie powstania szkody nie wiedziałeś o niej. W sytuacji, kiedy na kamerze widać, jak na parkingu wysiadasz z auta, oglądasz uszkodzenia i odjeżdżasz, szanse na skuteczne odwołanie od regresu ubezpieczeniowego będą nikłe.

Zadbaj także o właściwe udokumentowanie Twojego przyznania się do winy także w trakcie zdarzenia. W momencie obcierki parkingowej nie wystarczy, że zostawisz telefon. Musisz zostawić poszkodowanemu dane pozwalające mu na skuteczne dochodzenie odszkodowania, czyli minimum:

• nazwę zakładu ubezpieczeń,
• numer polisy,
• numer rejestracyjny swojego auta.

Po numerze rejestracyjnym ubezpieczyciel znajdzie wszystkie dane właściciela i polisy. Po numerze polisy też może znaleźć dane.

Dane ubezpieczonego znajdziesz na stronie UFG w wyszukiwaniu OC na dzień.