Skrzyżowanie równorzędne – jak je rozpoznać? Zasady i pierwszeństwo przejazdu

Skrzyżowanie równorzędne przysparza wielu kierowcom problemów. Dlaczego? Dlatego że uczestnicy ruchu, przyzwyczajeni do poruszania się po drogach ze światłami czy znakami pierwszeństwa przejazdu, w przypadku tego skrzyżowania zdani są wyłącznie na własną znajomość przepisów ruchu drogowego.

Choć nie są to skrzyżowania, na których dochodzi do największej liczby wypadków, każdy kierowca powinien umieć się po nich poruszać. Sprawdź, co musisz wiedzieć o tym rodzaju skrzyżowania oraz jak je rozpoznać.

Skrzyżowanie – co to jest?

Według ustawy Prawo o ruchu drogowym skrzyżowanie to miejsce przecięcia się na jednym poziomie dróg mających jezdnię, a także ich rozwidlenie lub połączenie. Jeśli chodzi o kształty skrzyżowań, wyróżnia się:

• skrzyżowania o ruchu okrężnym, czyli ronda,
• skrzyżowania w kształcie litery X,
• skrzyżowania w kształcie litery T,
• skrzyżowania w kształcie litery Y.

Jeśli z kolei chodzi o pierwszeństwo przejazdu, można wyróżnić:

• skrzyżowania o ruchu kierowanym (na przykład światłami drogowymi),
• skrzyżowania nierównorzędne ze znakami (na przykład skrzyżowanie z drogą podporządkowaną),
• skrzyżowania równorzędne.

Czym jest skrzyżowanie równorzędne?

Według prawa skrzyżowanie równorzędne to takie skrzyżowanie, na którym nie zostały wyróżnione kierunki o pierwszeństwie przejazdu. W efekcie w takim miejscu skrzyżowania się dróg nie będzie znaków informujących o pierwszeństwie, a także świateł drogowych.

Zazwyczaj w ruchu drogowym skrzyżowania równorzędne spotyka się stosunkowo rzadko. Ich zadaniem jest wyciszenie ruchu drogowego, uspokojenie go. Wynika to z faktu, że przed skrzyżowaniem równorzędnym każdy pojazd musi zwolnić dla bezpieczeństwa. Z tego powodu ten typ skrzyżowań spotyka się przede wszystkim na drogach osiedlowych.

Oznakowanie skrzyżowania równorzędnego

Skoro nie ma na skrzyżowaniu równorzędnym znaków wyznaczających pierwszeństwo, to czy muszą być jakiekolwiek? Nie, bo jego znakiem rozpoznawczym może być właśnie brak znaków. Z drugiej strony istnieje również znak A-5 w formie pomarańczowego trójkąta z czerwoną obwódką i czarnym X. Jest to znak drogowy ostrzegawczy A-5, który informuje, że na najbliższym skrzyżowaniu spotykają się drogi równorzędnego pierwszeństwa przejazdu. Innym przypadkiem jest znak C-12, który wyznacza skrzyżowanie równorzędne o ruchu okrężnym.

Pierwszeństwo przejazdu na skrzyżowaniu równorzędnym – kto je ma?

Przepisy jasno wyznaczają, kto ma ustąpić pierwszeństwa przejazdu pojazdowi nadjeżdżającemu z innej drogi. Obowiązuje tutaj tak zwana reguła prawej ręki. Oznacza to, że kierowca ma obowiązek:

• zwolnić przed dojazdem do skrzyżowania,
• rozejrzeć się i ocenić sytuację,
• ustąpić pierwszeństwa pojazdowi nadjeżdżającemu z prawej strony, jeśli jedzie prosto,
• ustąpić pierwszeństwa, gdy pojazd jedzie prosto lub skręca w prawo, jeżeli skręca w lewo.

Krótko mówiąc, na skrzyżowaniu równorzędnym pierwszeństwo przejazdu zawsze ma kierowca, który znajduje się z Twojej prawej strony.

Przejazd tramwaju przez skrzyżowanie równorzędne

Jak te zasady pierwszeństwa przejazdu na skrzyżowaniu równorzędnym mają się do pojazdów szynowych? Tramwaj jako pojazd szynowy zawsze korzysta z zasady pierwszeństwa przejazdu. Oznacza to, że bez względu na to, czy nadjeżdża z prawej strony, czy nie, należy mu ustąpić.

Skrzyżowanie równorzędne o ruchu okrężnym, czyli rondo

Skrzyżowanie równorzędne o ruchu okrężnym, czyli rondo, ma nietypowy kształt. Obowiązują jednak na nim takie same zasady pierwszeństwa przejazdu jak na standardowym skrzyżowaniu. Oznacza to, że o pierwszeństwie decyduje zasada prawej ręki. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy przed skrzyżowaniem stoi znak A-7, czyli ustąp pierwszeństwa. W takim przypadku nie tylko obowiązuje reguła prawej ręki, ale i kierujący pojazdem musi przepuścić wszystkie pojazdy, które się na nim znajdują i mają w zamiarze opuszczenie skrzyżowania. Adekwatnie, kiedy wjedziesz na rondo z takim oznaczeniem, to Ty masz pierwszeństwo.

Kto zawsze ma pierwszeństwo przejazdu na skrzyżowaniu równorzędnym?

Inne zasady pierwszeństwa obowiązują pojazdy uprzywilejowane. W przypadku, gdy zbliża się on do skrzyżowania, to najpierw przejeżdża pojazd uprzywilejowany, a dopiero potem reszta uczestników ruchu drogowego, z pierwszeństwem dla pojazdów szynowych. Warto pamiętać również o pieszych, którzy są uczestnikami ruchu i zawsze należy ustępować im pierwszeństwa, jeżeli przechodzą w miejscach oznaczonych.

Kto ma ustąpić pierwszeństwa pojazdowi nadjeżdżającemu, gdy na skrzyżowaniu są cztery pojazdy?

Ta sytuacja to zmora każdego kierowcy, zwłaszcza młodego. Gdy na skrzyżowaniu równorzędnym znajdą się cztery pojazdy, nikt nie może ustąpić temu z prawej strony – bo każdy jest z czyjejś prawej strony. W takim przypadku zasady pierwszeństwa schodzą na dalszy plan, a jeden kierujący pojazdem zwykle po prostu ustępuje innemu uczestnikowi ruchu. Jeśli do tego nie dojdzie przy czterech uczestnikach ruchu na skrzyżowaniu równorzędnym, w praktyce zablokujemy skrzyżowanie. Warto w takich chwilach wykazywać się zdrowym rozsądkiem. Można dać sygnał innemu kierowcy na przykład światłami albo machając w widoczny sposób ręką.