Karambol a polisa OC – co z odszkodowaniem?

Złe warunki na drodze, kiepska widoczność i brawura – zwykle te rzeczy są odpowiedzialne za wypadki drogowe, w których udział biorą dwa pojazdy. Rzadko zdarzenia drogowe pochłaniają więcej aut, ale dzieje się tak w przypadku karamboli. Czy wówczas obowiązuje wypłata z OC, a co ważniejsze – z czyjego?

W największym w historii polskich dróg karambolu pod Swarzędzem wzięło udział w 2003 roku 130 pojazdów, w tym również TIR. Druga co do wielkości katastrofa w ruchu lądowym miała miejsce w 2010 roku w Międzyświeciu, gdzie zderzyło się aż 71 samochodów i była jedna ofiara śmiertelna, a całe zdarzenie obejmowało przestrzeń 3 km. Zazwyczaj efektami karamboli są straty rzeczowe, ale również szkody osobowe. W każdym z tych przypadków poszkodowanym należą się wypłaty z ubezpieczenia OC. Kto jednak w zdarzeniu jest winnym, skoro kolejne samochody uszkadzają te przed nimi? Sprawdźmy, jak to wygląda od strony formalnej.

Co to jest karambol?

Ogólnego pojęcia karambolu nie ma bezpośrednio w przepisach ruchu drogowego. Z punktu widzenia teoretycznego jest to nadal wypadek drogowy, w którym udział biorą więcej niż dwa pojazdy. Z języka francuskiego słowo to oznacza sytuację podczas gry w bilarda, gdy jedna bila uderza w kilka innych. 

Zazwyczaj karambol powstaje w sytuacji, gdy dojdzie do naruszeń na drodze, na przykład:

• niedostosowania prędkości do warunków jazdy,
• rozkojarzeń w trakcie prowadzenia, na przykład zerkania w ekran telefonu,
• brawury na drodze,
• niezachowania odpowiedniego odstępu między pojazdami, dostosowanego do prędkości poruszania się po drodze,
• nieznajomości zasad poruszania się po drogach ekspresowych czy autostradach, gdzie najczęściej dochodzi do takich zdarzeń.

Dodatkowo często winne są również warunki atmosferyczne, które odbiegają od idealnych. Zazwyczaj są to mgła, gołoledź, silne opady deszczu.

Kto dostanie odszkodowanie z OC za karambol? To mówią przepisy

Aby odszkodowanie z OC za karambol zostało w ogóle wypłacone, konieczne jest określenie, kto jest winnym zdarzenia, a kto poszkodowanym. Wyłącznie poszkodowani mogą otrzymać odszkodowanie, przy czym czasami wina leży po nieoczywistej stronie. Co jednak, gdy poszkodowanych jest bardzo wielu? Wtedy w grę wchodzi suma gwarancyjna wypłaty z OC.

Odszkodowanie a suma gwarancyjna OC

Suma gwarancyjna to łączna wysokość środków, które mogą być wypłacone z OC za całe zdarzenie. Jest ona bardzo wysoka, stała w przypadku każdego OC, bez względu na wysokość składki, i wynika bezpośrednio z Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Zgodnie z zapisami w artykule 36. tejże wynosi ona:

• 29 876 400 zł za szkody osobowe,
• 6 021 000 zł za uszkodzenie mienia.

Oznacza to, że nie należy się obawiać, że kwoty z ubezpieczenia „nie wystarczy” dla wszystkich uczestników zdarzenia.

Kto jest winny karambolu?

Według przepisów Ustawy o ruchu drogowym w teorii winnym jest każdy, kto najechał na auto przed sobą, bo nie zachował dostatecznej odległości. W praktyce jednak sprawa nie jest taka łatwa do wytłumaczenia. W efekcie całe zdarzenie analizuje policja, opierając się na dowodach na miejscu wypadku oraz zeznaniach świadków i ewentualnych dodatkowych źródłach wiedzy, na przykład monitoringu. Potencjalni sprawcy są badani pod kątem spożycia substancji niedozwolonych. Na tej podstawie typowani są winni karambolu.

Kilku winnych w karambolu a wypłata OC

Oznacza to, że może być kilku winnych takiego zdarzenia, jakim jest karambol. Na czole wypadku winna może być na przykład brawura kierowcy, który nie dostosował prędkości do panujących warunków, wpadł w poślizg i uderzył w inny pojazd. Za nim kierowca mógł się zatrzymać, ale w niego mógł wjechać inny kierujący pojazdem, który tym razem nie dostosował odległości i zderzył się z prawidłowo zatrzymującym się autem. On również będzie winny karambolu. W takim przypadku wypłata dla różnych poszkodowanych będzie pochodziła z różnych polis OC sprawców.

Po jakim czasie wypłata OC za karambol?

Standardowo wypłata z OC następuje w ciągu 30 dni od zgłoszenia szkody, gdy jasne jest, kto jest sprawcą, a okoliczności zdarzenia nie nastręczają żadnych wątpliwości co do tego faktu. W przypadku karambolu zazwyczaj jest inaczej, dlatego wypłata odszkodowania z OC sprawcy jest opóźniona. W takim przypadku ubezpieczyciel ma na wypłacenie odszkodowania 14 dni od momentu ustalenia sprawcy zdarzenia.

Uwaga! Wyjątkiem są sytuacje, gdy sprawa z różnych względów trafia do sądu cywilnego albo karnego. Wówczas środki trafiają na konto poszkodowanych dopiero po zakończeniu postępowania sądowego.

Inne sposoby na wypłatę odszkodowania po karambolu

Jeżeli nie chcesz czekać na wypłatę odszkodowania z OC sprawcy albo boisz się, że sam nim się przypadkowo staniesz, możesz zabezpieczyć środki na naprawę auta w inny sposób. Mowa o wykupieniu ubezpieczenia AC i wypłacie odszkodowania z własnej polisy, aby jak najszybciej doprowadzić pojazd do sprawności, gdy trwa dochodzenie policji. Jeżeli się okaże, że jesteś poszkodowanym, a nie sprawcą, ubezpieczyciel wystąpi o regres ubezpieczeniowy z OC sprawcy, a to oznacza też, że nie stracisz zniżek na AC i Twoja składka nie wzrośnie z powodu skorzystania z polisy.

Oto przykładowe ceny polis dla 40-letniego kierowcy ze wszystkimi zniżkami i bezszkodową historią jazdy. Pan Jan mieszka w Mielcu i ma Opla Insignię z 2017 roku z silnikiem 1.8 w benzynie.

Jak widać, dopiero dwie ostatnie oferty umożliwiają wypłatę odszkodowania, gdy auto wzięło udział w wypadku, jest uszkodzone i wymaga naprawy, a nie kasacji.