Punkty karne a ubezpieczenie OC

Ubezpieczyciel, ustalając wysokość składki OC, bierze pod uwagę wiele różnych czynników – zarówno te związane z ubezpieczanym samochodem, jak i te dotyczące właściciela. Liczy się marka, pojemność silnika, rok produkcji, ale też doświadczenie kierowcy czy jego miejsce zamieszkania. Od czerwca 2022 roku towarzystwa ubezpieczeniowe mają dostęp do bazy UFG i informacji o wykroczeniach drogowych. Jak zatem wygląda zależność punkty karne a ubezpieczenie OC? Czy w ogóle istnieje? Tłumaczymy.

Wysokość składki OC ustalana jest indywidualnie dla każdego kierowcy. Firmy ubezpieczeniowe muszą oszacować ryzyko, analizując dane na temat pojazdu i jego właściciela. Informacją, którą mogą, ale nie muszą wziąć pod uwagę, jest liczba punktów karnych, jakie kierowca zdobył w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Jeśli jest ich sporo, właściciel samochodu może być postrzegany jako osoba stwarzająca większe zagrożenie – to z kolei oznacza dla ubezpieczyciela podwyższone ryzyko. Takiemu kierowcy może więc zaproponować odpowiednio wyższą składkę obowiązkowego ubezpieczenia. Dla TU istotne jest też to, za jakie wykroczenie został ukarany właściciel auta – im poważniejsze ono było, tym wyższą cenę za OC będzie musiał zapłacić. Wszystko sprowadza się do oceny potencjalnego ryzyka.

Jak ubezpieczyciel ustala wysokość składki OC?

Ubezpieczenie OC jest jedyną obowiązkową polisą komunikacyjną, którą musi wykupić każdy właściciel pojazdu mechanicznego – za brak OC kierowca zapłaci karę.

Pamiętaj! Ubezpieczenie OC ma taki sam zakres w każdym towarzystwie ubezpieczeniowym. Może natomiast różnić się ceną.

Skąd różnice w cenie OC? Każde towarzystwo inaczej kalkuluje ryzyko ubezpieczeniowe, stosuje też inne algorytmy do jego obliczania. Dlatego też warto porównywać propozycje poszczególnych firm, szukając najatrakcyjniejszej cenowo. Trzeba też pamiętać, że różnica w wysokości składki wynika ze sposobu jej obliczania – zakłady ubezpieczeń analizują wiele danych, np.:

• rodzaj, markę, model samochodu;
• rocznik i pojemność silnika;
• rodzaj paliwa;
• wiek i doświadczenie kierowcy;
• miejsce zamieszkania i stan cywilny;
• historię ubezpieczeniową – od ilu lat kierowca kupuje polisy, czy były z nich likwidowane szkody, czy była zachowana ciągłość ubezpieczenia;
• zniżki za bezszkodową jazdę.

Od 2022 roku ubezpieczyciele mogą też sięgać po dane z UFG i analizować, z jakim kierowcą mają do czynienia. Chodzi oczywiście o przekroczenia, jakich się dopuścił i zgromadzone na koncie punkty karne.

Wszystkie te informacje pozwalają stworzyć obraz kierowcy i ocenić, z jak dużym ryzykiem wiąże się podpisanie z nim umowy. Im jest ono wyższe, tym więcej właściciel pojazdu zapłaci za polisę.

Zmiany z 2022 roku – dostęp do danych z UFG

Od 17 czerwca 2022 roku towarzystwa ubezpieczeniowe mogą korzystać z informacji o punktach karnych i popełnionych przez kierowców wykroczeniach. Dane te są pozyskiwane z UFG – dana firma ubezpieczeniowa musi spełnić określone wymogi umożliwiające integrację z systemem, a także uzyskać decyzję ministra cyfryzacji. Jako pierwsza do systemu podłączyła się Warta. Miało to miejsce 12 lipca 2022 r. W ślad za nią podążyły ERGO Hestia oraz Link4.

W 2024 roku z możliwości sięgania po takie dane korzysta już 10 towarzystw ubezpieczeniowych. Szacuje się, że ich udział w rynku ubezpieczeń OC wynosi aż 85%. Ubezpieczyciele coraz częściej i chętniej wykorzystują informacje o punktach karnych do ustalania wysokości składki obowiązkowej polisy.

Stefania Stuglik, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych

Polska Izba Ubezpieczeń od wielu lat zabiegała o powiązanie mandatów i punktów karnych z wysokością składek za OC.

Do stanowiska PIU dołącza Ministerstwo Infrastruktury.

Ważne! Składka za ubezpieczenie opiera się na ryzyku, a jazda niezgodnie z przepisami jest takim ryzykiem.

Jakie dane otrzymają zakłady ubezpieczeń?

Po podpięciu do bazy ubezpieczyciel otrzyma następujące informacje o kierowcy:

• imię i nazwisko;
• PESEL;
• suma punktów przypisanych za wykroczenia na podstawie prawomocnego rozstrzygnięcia (czyli jak kierowca nie przyjmie mandatu, przypisanie musi nastąpić poprzez sąd);
• informację o sumie punktów, które zostaną przypisane w momencie prawomocnego rozstrzygnięcia (gdy kierowca odmówi przyjęcia mandatu i sprawa toczy się w sądzie);
• nazwę naruszenia przepisów ruchu drogowego – kwalifikację prawną, rodzaj wykroczenia, czas i miejsce jego popełnienia, liczbę punktów przypisanych za to wykroczenie;
• nazwę podmiotu rejestrującego naruszenie;
• dane pojazdu, który kierowca prowadził w momencie popełnienia naruszenia – rodzaj, markę, model, numer rejestracyjny i kraj rejestracji, jeśli pojazd jest zarejestrowany poza terytorium RP;
• rodzaj prawomocnego rozstrzygnięcia.

Nowe prawo daje ubezpieczalniom dostęp także do informacji na temat uprawnień danej osoby do kierowania pojazdami silnikowymi, w tym:

• rodzaj i zakres uprawnienia;
• datę uzyskania uprawnienia, lub datę odzyskania uprawnienia, jeśli zostało cofnięte;
• datę ważności uprawnienia;
• numer dokumentu potwierdzającego uprawnienie;
• ograniczenia w uprawnieniu;
• spełniania wymagań do uzyskania danego uprawnienia;
• nazwę organu, który wydał dokument.

O jakich naruszeniach może dowiedzieć się ubezpieczyciel?

Kiedy punkty karne są kasowane?

W 2023 w życie wszedł nowy taryfikator mandatów i punktów karnych. Zgodnie z zasadami kierowca może jednorazowo otrzymać maksymalnie 15 punktów. „Karniaki” można dostać za różne wykroczenia drogowe – przekroczenie limitu prędkości, nieustąpienie pierwszeństwa, jazdę pod wpływem alkoholu, używanie telefonu podczas kierowania pojazdem i wiele innych.

Ważne! Kierowcy mający uprawnienia od ponad roku, mogą zebrać maksymalnie 24 punkty, dla świeżo upieczonych kierowców ustalono limit 20 punktów.  

Punkty karne zgromadzone na koncie są kasowane dopiero po upływie roku – przez cały ten czas ubezpieczyciel może traktować je jako argument do zaproponowania wyższej stawki za OC (większe ryzyko szkody). Warto pamiętać, że czas ten liczony jest od momentu opłacenia mandatu!

Jak sprawdzić stan punktów karnych

Wiedza o posiadaniu punktów karnych z całą pewnością jest cenna. Stan konta można sprawdzić w aplikacji mObywatel, potrzebny będzie jednak profil zaufany. Jak sprawdzić punkty karne krok po kroku?

1. Wejdź na stronę https://obywatel.gov.pl/kierowcy-i-pojazdy/punkty-karne-ile-mam-punktow-karnych-za-mandaty-online.
2. Wybierz preferowany sposób logowania.
3. Zaloguj się.
4. Wybierz zakładkę Kierowca i pojazdy, a następnie Punkty karne.

Co kierowca może zrobić z punktami karnymi? Raz na sześć miesięcy może wziąć udział w kursie, który umożliwia zredukowanie liczby punktów o sześć. W szkoleniu mogą wziąć udział kierowcy, którzy uprawnienia mają co najmniej od roku. Kurs trwa 6 godzin i składa się z 8 wykładów poruszających różne zagadnienia. Uczestnik musi też wykonać zadanie praktyczne.

Ważne! Kasowane są najstarsze punkty i tylko te, które dotyczą przyjętych i opłaconych mandatów.

Od czego jeszcze zależy cena OC?

Dawniej sprawa była dość prosta. Każdy pojazd miał składkę bazową zależną od marki, modelu, rocznika i pojemności. Zbierał też zniżki. Jeden rok posiadania OC bez szkody – 10% OC mniej. Aż do 60%.

Potem towarzystwa ubezpieczeniowe zauważyły, że np. młodzi kierowcy do 26 roku życia lub posiadający prawo jazdy krócej niż 3 lata powodują więcej szkód. Jeśli kierowca mieścił się w tej kategorii, dostawał zwyżkę za wiek.

Z czasem na rynek weszły rozwiązania tzw. Big Data, czyli ogromne zbiory danych, które są analizowane za pomocą złożonych algorytmów i sztucznej inteligencji. Ubezpieczyciele zaczęli precyzyjniej oceniać ryzyko, sięgając po możliwie jak najwięcej dostępnych informacji na temat kierowcy.

Historia ubezpieczenia

Historia ubezpieczenia jest jednym z ważniejszych czynników branych pod uwagę podczas ustalania wysokości składki OC. Towarzystwa ubezpieczeniowe chętniej nawiązują współpracę (oferują lepsze warunki) z kierowcami, którzy wykazują się mniejszą szkodowością. Czy tak jest, można sprawdzić, analizując historię ubezpieczeniową. Każda szkoda zostaje odnotowana i wpływa na wysokość składki OC.

Pamiętaj! Generalna zasada jest taka, że kierowca, który jeździ bezszkodowo, otrzyma zniżki, czyli lepszą cenę polisy.

Trzeba jednak pamiętać, że każda firma reguluje zasady przyznawania zniżek za bezszkodową jazdę oraz ich utraty. W każdej firmie może to wyglądać nieco inaczej.

Kierowcy, którzy mają na koncie szkody lub nie zdążyli jeszcze wypracować swojej historii, zapłacą za ubezpieczenie najwięcej. W przypadku młodych kierowców na niekorzyść działają również statystyki – to oni postrzegani są jako jeżdżący najmniej bezpiecznie, brawurowo i szybko. Stąd dość zaporowe stawki OC dla początkujących za kółkiem.

Natalia Tokarczyk-Jarocka, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych

Dane pojazdu

To, czym jeździsz, ma znaczenie. Im większy, cięższy, potężniejszy pojazd prowadzisz, tym większe szkody możesz poczynić. Dlatego też składka OC będzie się różnić w zależności od tego, czy ubezpieczasz ciągnik siodłowy, samochód osobowy (i jakiej marki), jednoślad czy przyczepkę samochodową.

Ważne! Najistotniejszym parametrem jest pojemność silnika – im wyższa, tym droższa będzie polisa.

Znaczenie ma również wiek samochodu – starsze pojazdy – 15 czy 20-letnie, których nadal jest sporo na ulicach – kosztują kierowcę nieco więcej. Jest ryzyko, że coś nie zadziała tak, jak powinno i dojdzie do szkody. Nowsze auta mają bardziej zaawansowane systemy bezpieczeństwa, kontroli ruchu itd., co korzystnie przekłada się na ocenę ryzyka.

Najstarsze pojazdy z kolei kosztują niewiele. Ubezpieczyciele zakładają, że 30-letnie czy 40-letnie auto raczej rzadko pojawia się na drogach. Najpewniej stoi gdzieś zepsute, a właściciel ani nie chce go naprawić, ani zezłomować.

Dane posiadacza pojazdu

Dane właściciela, które mają największe znaczenie dla ceny OC, to:

• wiek – im starszy kierowca, tym rozważniejszy;
• stan cywilny oraz liczba dzieci;
• miejsce zamieszkania;
• doświadczenie za kółkiem.

Kierowcy z mniejszych miast zapłacą mniej za OC niż mieszkańcy dużych aglomeracji, podobnie osoby o ustabilizowanej sytuacji życiowej (w związkach małżeńskich, z dziećmi). Dlaczego ubezpieczyciele proponują im niższe stawki za OC? Tacy kierowcy są postrzegani jako bardziej rozważni, spokojni, jeżdżący bezpieczniej. Ryzyko w ich przypadku obliczane jest jako niższe.

Jak sprawdzić cenę OC?

Zakres ubezpieczenia OC jest zawsze taki sam, jednak cena może być różna u poszczególnych ubezpieczycieli. Warto więc porównywać oferty wielu firm, korzystając z kalkulatora OC i AC. W szybki i prosty sposób można sprawdzić, jaki są propozycje najbardziej znanych towarzystw. Co ważne, taką polisę można też zakupić online.

Przykład: Pan Mariusz (45 lat, żonaty, 2 dzieci) szuka ubezpieczenia OC. Postanowił skorzystać z kalkulatora i porównać oferty wielu firm. Mariusz jeździ Toyotą Auris z 2016 roku. Oto propozycje ubezpieczycieli.

Ubezpieczyciel	Zakres ubezpieczenia				Cena roczna
	OC	AC	Assistance	NNW
	OC	AC	Assistance	NNW	525,00 zł rata od 0 zł Sprawdź ceny
	OC	AC	Assistance	NNW	577,00 zł rata od 0 zł Sprawdź ceny
	OC	AC	Assistance	NNW	584,54 zł rata od 0 zł Sprawdź ceny
	OC	AC	Assistance	NNW	628,00 zł rata od 0 zł Sprawdź ceny
	OC	AC	Assistance	NNW	675,81 zł rata od 0 zł Sprawdź ceny
	OC	AC	Assistance	NNW	696,00 zł rata od 0 zł Sprawdź ceny

		525,00 zł rata od 0.00
OC	AC	Assistance	NNW
Sprawdź ceny
		577,00 zł rata od 0.00
OC	AC	Assistance	NNW
Sprawdź ceny
		584,54 zł rata od 0.00
OC	AC	Assistance	NNW
Sprawdź ceny
		628,00 zł rata od 0.00
OC	AC	Assistance	NNW
Sprawdź ceny
		675,81 zł rata od 0.00
OC	AC	Assistance	NNW
Sprawdź ceny
		696,00 zł rata od 0.00
OC	AC	Assistance	NNW
Sprawdź ceny

Kalkulacja na dzień 21.12.2024

Ostateczna cena OC zależy od wielu czynników, ponieważ ubezpieczyciel musi ocenić, jak duże jest ryzyko spowodowania przez kierowcę szkody. Sprawdzi więc najważniejsze informacje o swoim kliencie – jego wiek, doświadczenie za kółkiem. Będzie chciał upewnić się, czy jeździ on bezpiecznie i rozważnie. Ta ocena będzie miała kluczowe znaczenie i zadecyduje o ofercie ubezpieczenia.