Ubezpieczenie samochodu zabytkowego – co warto wiedzieć?

Kiedy widzisz na ulicy auto z żółtymi tablicami i nie jest to Golf II albo Maluch, serce bije szybciej. Widok starego Forda Mustanga, Chevroleta Corvette, Pontiaca Trans Am czy Dodge’a Challengera przywołuje wspomnienia związane z filmem „60 sekund”, pierwszymi częściami „Szybkich i wściekłych” czy grami Need for Speed. Wtedy każdy z nas chciał takiego mieć. Ale posiadanie samochodu zabytkowego to szereg obowiązków, o których opowiemy poniżej.

Posiadanie samochodu zabytkowego to nie tylko pasja i sposób na podróż w czasie, ale również obowiązek dbania o pojazd w sposób zgodny z przepisami. Jednym z głównych aspektów opieki nad takim autem jest jego ubezpieczenie, które różni się od standardowych polis komunikacyjnych. Właściciele „zabytków” muszą zwrócić uwagę na specyficzne warunki związane z wiekiem pojazdu, jego statusem kolekcjonerskim oraz zakresem użytkowania.

Kiedy samochód można nazwać zabytkowym?

Definicję pojazdu zabytkowego znajdziemy w Ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Mówi ona, że pojazdem zabytkowym jest:

Pojazd, który na podstawie odrębnych przepisów został wpisany do rejestru zabytków lub znajduje się w wojewódzkiej ewidencji zabytków, a także pojazd wpisany do inwentarza muzealiów, zgodnie z odrębnymi przepisami.

Zgodnie treścią art. 2 Ustawy, aby samochód mógł zostać sklasyfikowany jako zabytkowy, musi spełniać określone wymogi:

• mieć co najmniej 25 lat,

• od co najmniej 15 lat być wycofanym z produkcji,

• mieć oryginalną większość części,

• być wpisany do rejestru zabytków lub ujętym w centralnej ewidencji dóbr kultury.

Może się zdarzyć, że auto zostanie uznanie za historyczne, nawet jeśli nie spełnia np. kryterium wieku 25 lat. Stanie się tak np. jeśli w samochodzie znajdują się wyjątkowe rozwiązania konstrukcyjne lub był wykorzystywany przez znane postacie historyczne.

Jak zarejestrować samochód jako zabytkowy?

Aby zarejestrować samochód jako zabytkowy w Polsce, należy spełnić określone warunki i przejść przez kilka etapów formalnych. Taki pojazd musi mieć wartość historyczną, kolekcjonerską lub unikatową, a jego stan techniczny powinien być jak najbliższy oryginałowi. Oto krok po kroku, jak przebiega rejestracja auta jako zabytkowego:

1. Upewnij się, że pojazd spełnia kryteria zabytkowości

Pierwszym krokiem do rejestracji samochodu jako zabytkowego jest sprawdzenie, czy spełnia on wymagania formalne (o których pisaliśmy wyżej). Dodatkowo musi posiadać wartość historyczną, konstrukcyjną, sportową lub kolekcjonerską, która odróżnia go od zwykłych pojazdów użytkowych.

2. Sporządź kartę ewidencyjną pojazdu zabytkowego

Karta ewidencyjna to dokument opisujący pojazd – jego dane techniczne, historię, oryginalność części oraz stan zachowania. Sporządza ją rzeczoznawca samochodowy wpisany na listę Ministerstwa Infrastruktury, posiadający uprawnienia do oceny pojazdów zabytkowych.

3. Uzyskaj opinię Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków

Po sporządzeniu karty należy ją złożyć do wojewódzkiego konserwatora zabytków, który wydaje opinię o wpisaniu pojazdu do ewidencji zabytków ruchomych techniki. Nie jest to tożsame z wpisem do rejestru zabytków, ale to krok niezbędny do rejestracji auta jako „żółtego”.

4. Badanie techniczne

Pojazd zabytkowy musi przejść jednorazowe badanie techniczne (nie obowiązują go późniejsze coroczne przeglądy). Badanie przeprowadza upoważniona stacja kontroli pojazdów. W przypadku pojazdów używanych w celach zarobkowego transportu drogowego (np. nauka jazdy, wynajem), badania trzeba powtarzać co roku. Pracownik okręgowej stacji kontroli pojazdów musi być zaznajomiony z warunkami technicznymi pojazdu zabytkowego.

5. Rejestracja w wydziale komunikacji

Z kompletem dokumentów należy udać się do odpowiedniego wydziału komunikacji (zgodnie z miejscem zamieszkania). Należy złożyć:

• wniosek o rejestrację pojazdu zabytkowego,

• kartę ewidencyjną pojazdu zabytkowego,

• opinię konserwatora,

• dowód własności (np. umowę kupna-sprzedaży),

• dowód rejestracyjny (jeśli auto było wcześniej zarejestrowane),

• potwierdzenie badania technicznego,

• dowód opłaty rejestracyjnej.

Po pozytywnej decyzji pojazd otrzymuje charakterystyczne żółte tablice rejestracyjne i wpis do rejestru samochodów zabytkowych.

Czy samochód zabytkowy zawsze musi mieć OC?

Samochód zabytkowy, podobnie jak każdy inny pojazd mechaniczny dopuszczony do ruchu po drogach publicznych, musi posiadać ważne ubezpieczenie OC, jeśli jest użytkowany na drodze. Obowiązek ten wynika z ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK.

Jednak w przypadku auta zabytkowego istnieje jedna istotna różnica: właściciel takiego samochodu nie musi wykupywać OC na cały rok. Może zdecydować się na ubezpieczenie krótkoterminowe, na przykład na 30 dni. Jest to popularne rozwiązanie wśród kolekcjonerów, którzy korzystają z pojazdów tylko okazjonalnie, np. podczas zlotów czy pokazów. W pozostałym czasie, gdy auto nie porusza się po drogach, nie ma obowiązku posiadania aktywnego OC.

W przypadku samochodów zabytkowych warto pamiętać, że obowiązek posiadania OC dotyczy tylko tych pojazdów, które będą eksploatowane na drodze. Jeśli auto przez większość czasu stoi w garażu, jego właściciel nie musi utrzymywać ciągłości polisy, co stanowi istotne odstępstwo od standardowych zasad. To rozwiązanie ułatwia życie kolekcjonerom i pozwala uniknąć zbędnych kosztów. Jednocześnie należy podkreślić, że każdorazowe wyprowadzenie pojazdu na drogę bez ważnego OC grozi surowymi karami i rozliczeniem w Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym.

– mówi Katarzyna Gaweł z serwisu Rankomat.pl.

Jak ubezpieczyć samochód zabytkowy?

Tak jak nie jest łatwo wejść w posiadanie zabytkowego auta, tak jego ubezpieczenie również nie należy do najprostszych zadań. Towarzystwa niechętnie sprzedają polisy tego rodzaju i bardzo często oferują kierowcom bardzo wysokie ceny. Co więcej, część towarzystw w ogóle odmawia sprzedaży ubezpieczenia. W takiej sytuacji pamiętaj jednak, że ubezpieczyciel nie może odmówić ubezpieczenia OC żadnego zarejestrowanego zgodnie z prawem pojazdu.

Na polskim rynku istnieje na szczęście kilka towarzystw, które zabytkowe auta ubezpieczają bez problemu, nie proponując ich właścicielom wygórowanych składek. Zanim jednak skierujesz swoje kroki do przedstawiciela towarzystwa, rozeznaj się, która firma posiada w ofercie ubezpieczenie samochodu zabytkowego. Sprawdź też, jaka może być cena polisy. Możesz zrobić to np.: przy pomocy internetowego kalkulatora OC AC Ubezpieczamy Auto, który podpowie Ci gdzie znaleźć najkorzystniejszą ofertę ubezpieczenia.

Ile kosztuje ubezpieczenie auta zabytkowego?

Pojazd zabytkowy to nadal sprawny pojazd mechaniczny i cena za jego ubezpieczenie rzadko kiedy różni się drastycznie od ceny ubezpieczenia samochodu niezabytkowego. Wręcz przeciwnie – często ubezpieczenie OC auta zabytkowego kosztuje mniej niż polisa dla podobnego, nowego samochodu.

Problem znajduje się gdzie indziej. Przypomnijmy sobie scenę z kultowego filmu „Francuski numer”, gdzie na początku złodzieje kradną 40-letniego Mercedesa W123 – popularną beczkę. Obecnie ten model na rynku wtórnym kosztuje od 9 000 zł nawet do 160 000 zł. Gdyby właściciel Mercedesa W123 wartego 160 000 zł chciał kupić na niego autocasco, musiałby się nachodzić.

Program do wystawiania polis oblicza wartość pojazdu na podstawie baz InfoExpert, Eurotax lub innej. Według niej 40-letni samochód bliżej będzie miał do dolnej granicy widełek, które podaliśmy powyżej, czyli 9 000 zł. Prawdopodobnie program pokaże nawet niższą wartość – w końcu to 40-letnie auto.

Żeby ubezpieczyć samochód zabytkowy na sumę odpowiadającą jego rzeczywistej wartości, właściciel takiego pojazdu musiałby uzyskać rzetelną opinię rzeczoznawcy i załączyć ją w dokumentacji do ubezpieczenia. Dodać do tego należy fakt, że starsze auta nie mają nowoczesnych zabezpieczeń antykradzieżowych, które dzisiaj producenci montują w standardzie.

Jakie firmy ubezpieczają samochody zabytkowe?

Ubezpieczenie pojazdu zabytkowego oferuje w Polsce coraz więcej towarzystw, które dostrzegają rosnącą liczbę pasjonatów klasycznej motoryzacji. Choć nie wszystkie firmy mają w ofercie dedykowane produkty dla aut z żółtymi tablicami, to na rynku istnieje kilka ubezpieczycieli, którzy specjalizują się w tym zakresie lub oferują korzystne warunki właśnie dla pojazdów historycznych.

Do najczęściej wskazywanych firm ubezpieczeniowych oferujących OC i czasem także AC dla samochodów zabytkowych należą m.in.:

• PZU – oferuje OC krótkoterminowe (30 dni) dla samochodów zabytkowych, a także dodatkowe warianty ochrony po spełnieniu określonych warunków. Wymaga przedstawienia wpisu do ewidencji zabytków lub opinii rzeczoznawcy,

• Warta – ubezpiecza pojazdy historyczne, przy czym ubezpieczony musi być członkiem klubu miłośników pojazdów zabytkowych lub wykazać się wpisem do rejestru zabytków,

• HDI / TUiR WARTA (w ramach jednej grupy) – również oferuje OC krótkoterminowe i specjalne warunki dla samochodów historycznych,

• Allianz – ma w ofercie produkty dla aut zabytkowych, kierowca powinien skontaktować się z agentem, który przygotowuje ofertę w oparciu o specyfikę pojazdu,

• InterRisk – umożliwia zakup OC dla pojazdów zabytkowych, choć często wyłącznie za pośrednictwem agentów lub specjalistycznych platform,

• Proama i Generali – oferują ubezpieczenia dla aut z żółtymi tablicami, zwykle z elastycznymi warunkami, ale wymagają szczegółowej dokumentacji i oceny stanu pojazdu.

Warto dodać, że właściciele samochodów zabytkowych często korzystają z pomocy rzeczoznawców i klubów motoryzacyjnych, które współpracują z wybranymi towarzystwami ubezpieczeniowymi i pomagają uzyskać najkorzystniejsze warunki. Przed zakupem polisy warto porównać oferty – pozwoli to na wybranie najkorzystniejszej polisy.

Jakie obowiązki ma właściciel samochodu zabytkowego?

Właściciel samochodu zabytkowego, choć korzysta z pewnych przywilejów, musi również pamiętać o określonych obowiązkach wynikających zarówno z przepisów prawa, jak i specyfiki posiadania pojazdu historycznego. Poniżej przedstawiam najważniejsze z nich:

• Utrzymanie pojazdu w odpowiednim stanie technicznym – samochód zabytkowy, który został wpisany do ewidencji zabytków lub posiada tzw. żółte tablice rejestracyjne, musi być utrzymywany w stanie zbliżonym do oryginalnego. Oznacza to, że właściciel nie może wprowadzać dowolnych modyfikacji ani ingerować w zabytkowy charakter auta bez uzgodnienia z konserwatorem zabytków (jeśli pojazd znajduje się w rejestrze zabytków). Każda modernizacja może wymagać opinii rzeczoznawcy lub ponownej kwalifikacji pojazdu jako zabytku,

• przechowywanie i eksploatacja pojazdu zgodnie z przepisami – samochód zabytkowy powinien być garażowany w odpowiednich warunkach, chroniących go przed czynnikami atmosferycznymi. W przypadku pojazdów wpisanych do rejestru zabytków obowiązuje też konieczność uzgadniania z konserwatorem większych napraw czy prac renowacyjnych. Ponadto, pojazd zabytkowy może być używany w ruchu drogowym, ale nie powinien być eksploatowany codziennie – jego charakter użytkowy uznaje się za okazjonalny,

• przestrzeganie przepisów dotyczących przeglądów i ubezpieczenia – właściciel samochodu zabytkowego może być zwolniony z obowiązku corocznego przeglądu technicznego – wystarczy jeden ważny przegląd wykonany przy rejestracji pojazdu jako zabytkowego. Jednak jeżeli pojazd będzie wykorzystywany do celów zarobkowych (np. na wynajem na śluby), okresowe badania techniczne mogą być wymagane. Co do ubezpieczenia – nawet jeśli pojazd nie jest stale użytkowany, w przypadku wprowadzenia go do ruchu konieczne jest posiadanie ważnego OC,

• obowiązki dokumentacyjne – właściciel powinien przechowywać dokumentację potwierdzającą status zabytkowy pojazdu, w tym opinię rzeczoznawcy, wpis do ewidencji zabytków (jeśli dotyczy) oraz dokumenty rejestracyjne. W razie sprzedaży pojazdu lub jego wywozu za granicę może być konieczne poinformowanie odpowiednich urzędów, w tym konserwatora zabytków.

Pamiętając o tych obowiązkach, właściciel samochodu zabytkowego może cieszyć się wyjątkowym statusem swojego pojazdu, dbając jednocześnie o dziedzictwo motoryzacyjne, które reprezentuje.