Kary za jazdę pod wpływem alkoholu w Polsce są coraz dotkliwsze. Trudno się dziwić, ponieważ konsekwencje tego typu działań mogą być tragiczne – zarówno dla kierowcy, jak i dla innych uczestników ruchu. Przyjrzyjmy się, co grozi za jazdę pod wpływem alkoholu w 2025 roku.

Tylko w pierwszej połowie 2024 roku doszło do 533 wypadków spowodowanych przez kierowców będących pod wpływem alkoholu. W zdarzeniach tych zginęło 68 osób, 641 zostało rannych. Choć widoczny jest wyraźny spadek liczby wypadków z udziałem osób nietrzeźwych (o 12,8% w stosunku do analogicznego okresu w 2023), problem jazdy na podwójnym gazie wciąż jest poważny. W pierwszej połowie stycznia zatrzymano ponad 1700 osób prowadzących pojazd po spożyciu alkoholu. Najwięcej pijanych kierowców wyjeżdża na polskie drogi w okresach świąt oraz długich weekendów (np. majówki).

Jazda pod wpływem alkoholu – co mówią liczby?

Rok 2024 to czas nieco lepszych statystyk, jednak liczby wciąż zatrważają. Mimo surowych kar, wiele osób nadal uważa prowadzenie samochodu po wypiciu za normalną i nieszkodliwą praktykę (1,9% Polaków akceptuje wsiadanie za kółko po spożyciu alkoholu). W 2024 roku policjanci zatrzymali 92 324 nietrzeźwych kierowców, co daje średni 252 osoby dziennie. Spowodowali oni 1201 wypadków, w których zginęły 154 osoby.

Z przeprowadzanych analiz wynika, że największe zagrożenie na polskich drogach stwarzają kierowcy młodzi, w wieku 25-39 lat – to oni są najczęściej pijanymi sprawcami wypadków. Dlaczego tak się dzieje? Przede wszystkim jest to grupa najbardziej aktywna za kierownicą, ponadto osoby w tym wieku charakteryzuje większa brawura i skłonność do ryzykownych zachowań.

Liczba przeprowadzanych kursów reedukacyjnych, z których korzystają kierowcy zatrzymani za jazdę po pijanemu, wzrasta każdego roku. Świadczy to o sporym zapotrzebowaniu na tego rodzaju inicjatywy edukacyjne. Dla oddania skali problemu przytoczmy liczby – w 2017 roku odbyły się 52 kursy, w 2022 przeprowadzono ich 99, a w 2024 już 107 (w szkoleniach wzięło udział 1478 osób).

Stan po użyciu alkoholu i stan nietrzeźwości – czym są?

W polskim prawie istotne jest rozróżnienie między stanem po użyciu alkoholu a stanem nietrzeźwości. Definicję stanu nietrzeźwości znajdziemy w Ustawie z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks karny (art. 115). Pojęcie stanu nietrzeźwości oraz stanu po spożyciu alkoholu opisano również w Ustawie z dnia 26 października 1982 roku Wychowanie w trzeźwości i przeciwdziałanie alkoholizmowi.

  • Stan po użyciu alkoholu – we krwi znajduje się od 0,2 do 0,5 promila alkoholu; przy pomiarze w wydychanym powietrzu jest to od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm³.
  • Stan nietrzeźwości – zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila lub zawartość alkoholu w 1 dm³ wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg.

Każda z tych sytuacji ma inne przełożenie na świadomość osoby znajdującej się „pod wpływem”. Stan po użyciu alkoholu to okres, w którym „procenty” zaczynają wchodzić do krwiobiegu. Wówczas dana osoba może nie odczuwać jeszcze pełnych skutków spożycia napojów wyskokowych, ale etanol już zaczyna się wchłaniać i wpływać na organizm. Warto podkreślić, że można być w stanie po użyciu alkoholu, ale niekoniecznie wiąże się to z nietrzeźwością.

Stan nietrzeźwości to taki, w którym ilość spożytego alkoholu znacznie wpływa na funkcjonowanie organizmu. W tym stadium mogą pojawić się widoczne objawy bycia „pod wpływem”, takie jak m.in.: trudności z utrzymaniem równowagi, spowolnione reakcje psychomotoryczne, zaburzenia mowy, upośledzone funkcje poznawcze, trudności w wykonywaniu precyzyjnych ruchów czy zmienione zachowanie.

Zgodnie z przepisami obowiązującymi w Polsce niedozwolone jest kierowanie pojazdem zarówno w stanie nietrzeźwości, jaki i po użyciu alkoholu. Powód jest prosty – nawet po wypiciu niewielkiej ilości napoju wyskokowego kierowca może stanowić poważne niebezpieczeństwo dla uczestników ruchu drogowego.

Ważne! Prowadzenie pojazdu w stanie po użyciu alkoholu traktowane jest jako wykroczenie. Wsiadanie za kółko w stanie nietrzeźwości jest już przestępstwem.

Kary za jazdę pod wpływem alkoholu w 2025

To, jakie kary za jazdę pod wpływem alkoholu czekają kierowcę, zależy od wielu czynników. Jednym z nich jest oczywiście ilość tej substancji w organizmie. Ile można mieć promili we krwi w Polsce w trakcie jazdy samochodem? Dopuszczalne jest 0,2 promila – przekroczenie tego limitu i jazda w stanie po użyciu alkoholu wiąże się z konsekwencjami prawno-karnymi. Na kierowcę może zostać nałożona kara przewidziana w Kodeksie wykroczeń lub Kodeksie karnym.

Kary za jazdę pod wpływem alkoholu – stan po użyciu alkoholu

Kierowanie pojazdem po użyciu alkoholu traktowane jest jako wykroczenie, dlatego kierowca podlega karze zgodnie z zapisami Kodeksu wykroczeń. Grozi mu:

  • kara aresztu;
  • grzywna w wysokości 2500-30000 zł;
  • zakaz prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat.

Kierowca otrzyma również 15 punktów karnych, czyli maksymalną liczbę, którą może otrzymać jednorazowo.

Jazda w stanie nietrzeźwości – co grozi kierowcy?

Oczywiście w przypadku stanu nietrzeźwości (powyżej 0,5 promila) mowa jest o znacznie wyższych karach. Takie działanie nie jest już wykroczeniem, a przestępstwem. Kierowcy grozi:

  • kara pozbawienia wolności do 3 lat;
  • kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat w przypadku kierowców, którzy już wcześniej popełnili takie przestępstwo;
  • zakaz prowadzenia pojazdów na minimum 3 lata, maksymalnie na 14 lat;
  • środek karny w wysokości od 5000 do 60 000 na Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej;
  • 15 punktów karnych.

Ważne! Od 1 października 2023 roku kierowca prowadzący samochód w stanie nietrzeźwości nie jest karany grzywną czy ograniczeniem wolności. Zamiast tego Sąd może orzec karę pozbawienia wolności do lat 3, a także zakaz prowadzenia pojazdów na okres 3-15 lat.

Od 14 marca 2024 roku obowiązują przepisy, które zakładają możliwość konfiskaty samochodu kierowcom, którzy spowodowali wypadek, mając powyżej 0,5 promila alkoholu we krwi oraz tym, którzy prowadzili pojazd, mając powyżej 1,5 promila we krwi.

Kary za jazdę pod wpływem alkoholu dla recydywistów

Jeszcze inne kary przewidziano dla kierowców, którzy po raz kolejny dopuścili się jazdy pod wpływem alkoholu. Co ich czeka?

  • Kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat;
  • zakaz prowadzenia pojazdu przez minimum 3 lata;
  • minimum 10 000 opłaty na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej;
  • grzywna w wysokości minimum 5 tys. złotych, jeśli kierowca w ciągu 2 lat zostanie ponownie zatrzymany za jazdę po spożyciu alkoholu;
  • dożywotnia utrata prawa jazdy w przypadku osób, które po raz trzeci zostaną zatrzymane za jazdę w stanie nietrzeźwości.

Jazda pod wpływem alkoholu a spowodowanie wypadku 2025

Jazda pod wpływem alkoholu jest poważnym przestępstwem, zwłaszcza gdy prowadzi do wypadku drogowego. Może więc skutkować surowymi konsekwencjami prawnymi:

1.  Kto, naruszając, chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała […] podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

2.  Jeżeli następstwem wypadku jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

3.  Jeżeli pokrzywdzonym jest wyłącznie osoba najbliższa, ściganie przestępstwa określonego w § 1 następuje na jej wniosek.

Art. 177 § 1 Kodeks karny

Jaka kara grozi kierowcy?

  • W przypadku spowodowania wypadku bez ofiar śmiertelnych pijanemu kierowcy grozi kara pozbawienia wolności do 3 lat, jeśli jednak doszło do wypadku, w którym poszkodowany doznał ciężkiego uszczerbku na zdrowiu kara może wynieść 3-16 lat, a w przypadku śmierci poszkodowanego 5-20 lat. Jeśli kierowca zostanie oskarżony o spowodowanie katastrofy (kilka osób zginie w wypadku), kara może wzrosnąć do 30 lat pozbawienia wolności.
  • Na kierowcę zostanie nałożona grzywna – świadczenie na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej (jego wysokość to od 10 000 zł do 60 000 zł) oraz nawiązka na rzecz pokrzywdzonego w wysokości od 10 000 zł do aż 200 000 zł.
  • W zależności od skutków wypadku kierowca może zostać ukarany zakazem prowadzenia pojazdów na określony czas (3-15 lat) lub dożywotnio.
  • Od października 2024 roku kierowcy grozi również konfiskata samochodu.

Konfiskata samochodu po alkoholu 2025 – na czym polega?

Konfiskata pojazdu oznacza odebranie samochodu danej osobie lub firmie przez organy ścigania bądź sąd na skutek popełnienia przestępstwa lub naruszenia przepisów prawa.

Jak dokładnie wygląda konfiskata pojazdu w Polsce w przypadku jazdy pod wpływem alkoholu? Przepis, który wszedł w życie 14 marca 2024 roku, obejmuje kierowców, którzy:

  • dopuszczą się prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości, gdy mają co najmniej 1,5 promila alkoholu we krwi;
  • spowodują w stanie nietrzeźwości wypadek (bez względu na liczbę promili);
  • lub po raz kolejny dopuszczą się prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości (recydywa, w ciągu ostatnich 2 lat).

Pierwszym etapem konfiskaty pojazdu będzie zatrzymanie go przez policję, a następnie zabezpieczenie go przez prokuraturę.

Ważne! Sąd może odstąpić od orzeczenia przepadku samochodu, gdy zajdą szczególne okoliczności. Największe szanse mają osoby zatrzymane za jazdę w stanie nietrzeźwości, które nie doprowadziły do wypadku.

Czym jest przepadek równowartości samochodu?

Jeśli pojazd jest całkowicie zniszczony lub nie jest własnością zatrzymanego kierowcy, są orzeka przepadek równowartości pojazdu – za taką uznaje się wartość samochodu podaną w polisie ubezpieczeniowej na rok, w którym doszło do zdarzenia.

W przypadku kierowców zawodowych, które nie prowadziły swojego samochodu sąd orzeka nawiązkę w wysokości minimum 5000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

Jak odzyskać prawo jazdy po jeździe pod wpływem alkoholu?

Gdy dojdzie do zatrzymania prawa jazdy na okres nie dłuższy niż rok, po upływie tego czasu kierowca powinien wykonać badania psychologiczne i lekarskie. Aby odzyskać prawo jazdy, musi także odbyć kurs reedukacyjny dotyczącego problematyki przeciwalkoholowej – skierowanie wystawia starosta. Kurs należy odbyć w ciągu miesiąca od wydania decyzji – trwa on dwa dni (po 8 godzin wykładów).  Ostatnim etapem będzie złożenie odpowiedniego wniosku o przywrócenie uprawnień kierowcy – należy do niego dołączyć zaświadczenie o przejściu szkolenia i wyniki badań. Jeśli dotychczasowy dokument prawa jazdy stracił ważność, kierowca musi wnieść opłatę za wydanie nowego, w innym przypadku zwrot prawa jazdy jest bezpłatny.

Jak natomiast wygląda proces odzyskania prawo jazdy w przypadku odebrania uprawnień na okres dłuższy niż rok? W tej sytuacji niezbędne będzie ponowne przystąpienie do egzaminu na prawo jazdy – zarówno do części teoretycznej, jak i praktycznej.

Wcześniejszy zwrot prawa jazdy. Czym jest blokada alkoholowa?

Blokada alkoholowa to techniczne zabezpieczenie, które uniemożliwia uruchomienie auta, jeśli kierowca jest pod wpływem alkoholu. Podstawowa zasada działania tego typu urządzenia polega na przeprowadzeniu testu na obecność alkoholu w wydychanym powietrzu przed rozpoczęciem jazdy. Jeśli wynik wskaże na stan po spożyciu, pojazdu nie można uruchomić.

Blokady alkoholowe montuje się m.in. w pojazdach osób skazanych za jazdę pod wpływem alkoholu, które chcą  uzyskać możliwość kierowania pojazdami jeszcze przed zakończeniem okresu, na który uprawnienia zostały zabrane.

Warto jednak zaznaczyć, że o zainstalowanie takiej blokady mogą ubiegać się osoby, których zakaz prowadzenia pojazdów był wykonywany przez okres co najmniej połowy nałożonego wcześniej wymiaru kary. Co więcej, nie każdy kierowca może otrzymać zgodę na montaż blokady alkoholowej w pojeździe. Ocenie podlega wiele czynników, w tym m.in. sytuacja życiowa sprawcy.

Pijany kierowca a ochrona ubezpieczeniowa

Czy ochrona ubezpieczeniowa obejmuje również kierowców prowadzących pojazd po spożyciu alkoholu? Polisy, zarówno obowiązkowe OC, jak i dobrowolne autocasco nie zapewniają ochrony osobom, które wsiadają za kierownicę po wypiciu. Jeśli doprowadzą one do kolizji czy wypadku, ubezpieczyciel odmówi wypłaty odszkodowania. Z OC zostaną pokryte szkody, które pijany kierowca wyrządził innym uczestnikom ruchu – ubezpieczyciel zwróci się jednak do niego o zwrot poniesionych kosztów (regres ubezpieczeniowy).

Z kolei w OWU autocasco widniej zazwyczaj zapis, że ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności za szkody, do których doprowadził kierowca znajdujący się pod wpływem alkoholu.

Jazda pod wpływem alkoholu niesie ze sobą poważne konsekwencje finansowe i prawne. Wciąż też mówi się o kolejnych zaostrzeniach przepisów. Być może już w 2025 wprowadzone zostaną zmiany, mające na celu powstrzymanie kierowców przed wsiadaniem za kółko po wypiciu.

WARTO WIEDZIEĆ:

  1. Stan po użyciu alkoholu oznacza, że we krwi kierowcy znajduje się od 0,2 do 0,5 promila alkoholu. Natomiast stan nietrzeźwości jest stwierdzany przy stężeniu wyższym niż 0,5 promila.
  2. Nawet po spożyciu niewielkiej ilości alkoholu kierowca stanowi duże zagrożenie w ruchu drogowym.
  3. Kary za jazdę pod wpływem alkoholu są coraz dotkliwsze. Kierowcom za taki czyn grozi wysoka grzywna, zakaz prowadzenia pojazdów, a także pozbawienie wolności i konfiskata samochodu.
  4. 14 marca 2024 roku wszedł w życie przepis dotyczący konfiskaty samochodu. Kara dotyczy kierowców dopuszczających się jazdy w stanie nietrzeźwości.
  5. Odzyskanie prawa jazdy w przypadku jego odebrania na okres dłuższy niż rok wymaga m.in. ponownego przystąpienia do egzaminu.
  6. Blokada alkoholowa w samochodzie umożliwia uruchomienie pojazdu, gdy przeprowadzony test wykaże, że kierowca nie przekroczył określonego stężenia etanolu w wydychanym powietrzu. W innym razie samochód nie zostanie uruchomiony.

 

Bibliografia

  1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny.
  2. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń.
  3. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
  4. https://etransport.pl/wiadomosc,76050,252_nietrzezwych_kierowcow_dziennie_8211_statystyki_2024_szokuja_ale_jest_ciut_lepiej.html

Najczęściej zadawane pytania o kary za jazdę pod wpływem alkoholu

  1. Czy za granicą obowiązują te same ograniczenia dotyczące prowadzenia pod wpływem alkoholu co w Polsce?

    Ograniczenia dotyczące prowadzenia pojazdów po spożyciu alkoholu różnią się w zależności od kraju. W wielu państwach europejskich (np. Hiszpania, Irlandia, Dania, Belgia, Słowenia, Szwajcaria, Finlandia, Bułgaria, Luksemburg) standardowe ograniczenie dla kierowców wynosi 0,5 promila alkoholu we krwi. Inne mają bardziej rygorystyczne przepisy dotyczące jazdy pod wpływem alkoholu, całkowicie zakazując jego obecności w organizmie podczas prowadzenia auta. Takimi krajami są m.in. Czechy, Słowacja, Islandia, Estonia, Ukraina, Mołdawia, Rumunia czy Rosja. Z kolei w Wielkiej Brytanii czy na Malcie dopuszczalna ilość alkoholu we krwi to 0,8 promila.

  2. Czy jest możliwe skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów?

    Możliwość skrócenia zakazu prowadzenia pojazdów uzależniona jest od wielu czynników, takich jak m.in. indywidualne okoliczności sprawy oraz decyzja sądu. Kierowca może wnioskować o założenie blokady alkoholowej, musi jednak minąć połowa okresu, na jaki została zasądzona kara.

  3. Kiedy może dojść do konfiskaty samochodu?

    Samochód może stracić kierowca, który miał we krwi powyżej 1,5 promila alkoholu, ale także ten, który w stanie nietrzeźwości spowodował wypadek. Na konfiskatę pojazdu naraża się również recydywista, który został zatrzymany za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości po raz kolejny w ciągu dwóch lat. W 2025 roku możliwe jest zaostrzenie przepisów, w myśl których samochód mógłby zostać skonfiskowany, gdyby kierowca miał od 0,5 do 1,5 promila alkoholu we krwi lub był objęty zakazem prowadzenia pojazdów.

Agnieszka Wawrzaszek
Agnieszka Wawrzaszek

Copywriter z prawdziwym zamiłowaniem do pisania, która wierzy, że najbardziej skomplikowane zagadnienia można opisać w przystępny, a czasem nawet zabawny sposób. Moje zainteresowania nie mają ściśle wyznaczonych granic, dlatego piszę o ubezpieczeniach, upadłości konsumenckiej, a także medycynie naturalnej i sporcie. Chcę, aby moje teksty były odpowiedzią na najbardziej nurtujące czytelników pytania, wsparciem podczas podejmowania codziennych decyzji. Gdy nie piszę, czytam lub zagłębiam tajniki jogi.

Subscribe
Powiadom o
0 komentarzy
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
×

Zmniejsz koszt polisy OC nawet do 50%!

Porównaj Ceny