Wycena szkody – ile czasu ma rzeczoznawca na oględziny auta?

Zanim towarzystwo ubezpieczeniowe wypłaci odszkodowanie, musi zostać przeprowadzona wycena szkody powstałej w wyniku kolizji czy wypadku. Wyceną szkody zajmuje się rzeczoznawca samochodowy, osoba posiadająca wiedzę z zakresu techniki samochodowej. Najczęściej z jego usług korzystają ubezpieczyciele przy likwidacji szkody w wariancie kosztorysowym. Ile czasu ma rzeczoznawca na przygotowanie wyceny i jak wyglądają oględziny samochodu? Sprawdziliśmy.

Wycena szkody samochodu przez rzeczoznawcę pozwoli oszacować koszt naprawy i przywrócenia pojazdu do stanu sprzed zdarzenia. Specjalista powinien samodzielnie dokonać oględzin auta, zapoznać się z wszystkim danymi na temat samochodu, przygotować dokumentację potwierdzającą wydaną opinię.

Wycena szkody jest punktem wyjścia dla dalszych działań ubezpieczyciela, dlatego powinna być przeprowadzona jak najszybciej. Oględziny następują zwykle w ciągu kilku dni od momentu zgłoszenia szkody. Przepisy wskazują, że ubezpieczyciel ma 7 dni na rozpoczęcie postępowania. Oględziny odbywają się po uzgodnieniu z poszkodowanym dokładnego terminu i miejsca spotkania.

Co to jest wycena szkody samochodu?

Wycena szkody samochodu jest pierwszym krokiem w procesie odszkodowawczym. Po kilku dniach od zgłoszenia szkody ustalany jest termin oględzin uszkodzonego pojazdu, które przeprowadza rzeczoznawca samochodowy. Na podstawie opisu uszkodzeń i wykonanej dokumentacji fotograficznej zostanie opracowany kosztorys, a następnie wypłacone odszkodowanie.

Ciekawe! Pomoc rzeczoznawcy nie zawsze jest potrzebna. W przypadku niewielkich uszkodzeń właściciel auta może sam wykonać zdjęcia i przesłać je do ubezpieczyciela.

Kim jest rzeczoznawca samochodowy i jak jest jego rola?

Wycenę szkody przeprowadza rzeczoznawca samochodowy. Wiedza tego specjalisty pozwala również ustalić przebieg zdarzeń, a nawet stwierdzić, z jaką prędkością poruszały się pojazdy biorące udział w wypadku. Z usług rzeczoznawcy korzystają nie tylko towarzystwa ubezpieczeniowe, ale również osoby prywatne chcące sprzedać czy kupić samochód. Po ekspertyzy specjalistów sięgają również sądy.

Ważne! Zawód rzeczoznawcy jest w Polsce regulowany przepisami. O tym, jakie warunki musi spełnić osoba chcąca zostać ekspertem mówi Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym (art. 79a).

Rzeczoznawcą samochodowym może zostać osoba:

• posiadająca co najmniej wykształcenie średnie;
• z dwuletnią praktyką zawodową w dziedzinie związanej z motoryzacją;
• mająca prawo jazdy kat. A, B oraz C1 lub C;
• niekarana wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne;
• posiadająca certyfikat w zakresie rzeczoznawstwa samochodowego, który jest wydany przez jednostkę akredytowaną;
• wpisana na listę rzeczoznawców samochodowych.

Jak przeprowadza się wycenę szkody samochodu?

Wypłata odszkodowania powinna pozwolić na całkowitą likwidację szkody i przywrócenie pojazdu do stanu sprzed wypadku. To dlatego rzeczoznawca powinien zwrócić uwagę nawet na najdrobniejsze uszkodzenia, dokładnie oglądając cały samochód.

Pamiętaj! Uszkodzenia, o których nie wspomni rzeczoznawca, nie zostaną uwzględnione w wycenie.

Kierowca zgłaszający szkodę, musi pamiętać, aby przed dokonaniem oględzin przez rzeczoznawcę nie przeprowadzać żadnych napraw. Inspekcja umożliwia sporządzenie opinii oraz przygotowanie kosztorysu naprawy uszkodzeń – tym etapem rozpoczyna się proces likwidacji szkody.

Oględziny samochodu – jak przebiega proces wyceny szkody?

Pierwszym etapem jest zgłoszenie szkody oraz oględziny (inspekcja) samochodu przez uprawnionego eksperta. Najpierw analizuje on dokumentację pojazdu, sprawdza historię serwisową, przeprowadzone naprawy i modyfikacje, aby poznać stan faktyczny sprzed zdarzenia. Następnie przystępuje do dokładnego zbadania uszkodzonego samochodu, sprawdzając:

• karoserię i elementy zewnętrzne;
• układ napędowy;
• układ hamulcowy;
• zawieszenie i układ kierowniczy;
• silnik i podzespoły;
• elektronikę.

Wizyta rzeczoznawcy kończy się wykonaniem dokumentacji fotograficznej. Na podstawie oględzin rzeczoznawca przygotowuje raport, który zostanie wykorzystany w dalszej części postępowania odszkodowawczego.

Sporządzenie kosztorysu szkody

Aby towarzystwo ubezpieczeniowe mogło wypłacić odszkodowanie, musi poznać koszty naprawy uszkodzonego pojazdu. Kosztorys zostaje przygotowany przez rzeczoznawcę na podstawie dokonanych oględzin samochodu. Powinny zostać w nim uwzględnione i opisane wszystkie uszkodzone elementy, które muszą być naprawione lub wymienione na nowe. W dokumencie należy również przedstawić koszt części i robocizny, czyli dane niezbędne, by ustalić wysokość odszkodowania.

Ważne! Na podstawie kosztorysu ubezpieczyciel może wycenić koszt naprawy i wypłacić odpowiednie odszkodowanie. Liczby zapisane w kosztorysie powinny odzwierciedlać faktyczne koszty naprawy auta – ceny części i robocizny muszą być zgodne z cenami rynkowymi.

Przygotowując kosztorys, rzeczoznawca korzysta ze specjalistycznych katalogów, programów, porównuje minimalne i maksymalne ceny poszczególnych elementów, określa ilość roboczogodzin potrzebnych do naprawy oraz stawki za usługi obowiązujące w konkretnym regionie kraju.

Kiedy potrzebny jest rzeczoznawca samochodowy?

Rzeczoznawca dokonuje wyceny szkody samochodu, gdy jest ona likwidowana w wariancie kosztorysowym. Oznacza to, że ubezpieczyciel przygotowuje kosztorys dla właściciela samochodu, a następnie przelewa środki bezpośrednio na jego konto. Otrzymaną kwotę odszkodowania kierowca może przeznaczyć na naprawę pojazdu.

W przypadku likwidacji szkody w wariancie warsztatowym rzeczoznawca może uczestniczyć w procesie, kontrolując decyzje osób zajmujących się naprawą pojazdu (mechaników). Zazwyczaj jednak jego wsparcie nie jest potrzebne.

W jakim czasie rzeczoznawca musi dokonać wyceny szkody?

Towarzystwo ubezpieczeniowe ma 30 dni na wypłatę odszkodowania (od momentu zgłoszenia szkody). Termin obowiązuje zarówno w przypadku likwidacji szkody z OC sprawcy wypadku, jak i z AC właściciela pojazdu. Aby dotrzymanie terminu było możliwe, oględziny samochodu powinny odbyć się jak najszybciej – zazwyczaj w ciągu kilku dni od zgłoszenia szkody. Ubezpieczyciel musi przeanalizować informacje uzyskane od rzeczoznawcy i przygotować ostateczny kosztorys, a następnie dokonać wypłaty odszkodowania.

Przepisy wskazują również na inne terminy:

• w ciągu 7 dni od zgłoszenia szkody ubezpieczyciel musi rozpocząć procedurę wyjaśniającą, która ma doprowadzić do wypłaty odszkodowania – Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej;
• termin 30 dni na wypłatę odszkodowania może zostać wydłużony, jeśli sprawa będzie wymagała dodatkowych wyjaśnień; powinno to być maksymalnie 14 dni od otrzymania informacji niezbędnych do dokończenia procedury, nie więcej jednak niż 90 dni od dnia zgłoszenia szkody.

Termin i miejsce oględzin muszą zostać ustalone z poszkodowanym.

Zaniżone odszkodowanie – najczęstsze przyczyny

Zdarza się, że ubezpieczyciele zaniżają wartość szkody. Dlaczego tak się dzieje? Najczęściej przyczyną jest:

• uwzględnienie ceny części zamiennych zamiast oryginalnych;
• nieuwzględnienie wszystkich usterek;
• zaniżanie stawek usług świadczonych przez warsztaty samochodowe;
• dokonanie potrąceń za amortyzację części;
• uznanie usterki za powstałą wcześniej niż na skutek wypadku;
• zastąpienie wymiany naprawą części, co jest tańsze, a więc zaniża wartość odszkodowania;
• przy szkodzie całkowitej zawyżenie ceny wraku lub zniżenie wartości samochodu sprzed zdarzenia.

Zniżona wycena szkód skutkuje zaproponowaniem przez firmę ubezpieczeniową zbyt niskiego odszkodowania.

Czy można odwołać się od decyzji ubezpieczyciela?

Jeśli wycena szkody wydaje się zniżona, ubezpieczony ma prawo odwołać się od decyzji towarzystwa ubezpieczeniowego. Prawo to wynika z przepisów Ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 roku o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym.

Ważne! Odwołanie warto złożyć, gdy wiesz, że wyższe odszkodowanie na pewno się należy, np. wyliczona przez TU kwota nie starczy na pokrycie kosztów naprawy (co stwierdzi np. mechanik samochodowy).

Ubezpieczony powinien również zgromadzić dokumenty, które potwierdzą zasadność jego roszczenia. Może to być:

• niezależna opinia mechanika, blacharza;
• opinia prawnika;
• ekspertyza salonu samochodowego czy producenta;
• wycena przygotowana przez niezależnego rzeczoznawcę samochodowego.

Ile czasu ma firma ubezpieczeniowa na odpowiedź? Przepisy wyraźnie wskazują, że powinno to nastąpić jak najszybciej, nie później niż w ciągu 30 dni od momentu otrzymania reklamacji. W szczególnych przypadkach okres ten może przedłużyć się do 60 dni.

Jak napisać odwołanie?

Jeśli ubezpieczyciel przedstawił zaniżoną wycenę szkody (zaproponował zbyt małą kwotę odszkodowania), poszkodowany może napisać odwołanie. W piśmie powinny znaleźć się informacje:

• dane osoby pokrzywdzonej;
• informacje dotyczące towarzystwa ubezpieczeniowego;
• numer polisy, decyzji, szkody;
• uzasadnienie odwołania, w którym należy zawrzeć wszystkie informacje mogą wpłynąć na zmianę decyzji TU;
• dokumenty jak ekspertyzy, wyceny, informacje o cenach części zamiennych itp.

W uzasadnieniu należy podać podstawę prawną, czyli wskazać na ustawę z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym. Jej treść jest dostępna online (na stronie internetowej Sejmu).

Wysokość odszkodowania przy szkodzie całkowitej

Jeśli koszt naprawy auta przewyższa wartość pojazdu sprzed zdarzenia, ubezpieczyciel wyda decyzję o szkodzie całkowitej. Co to oznacza dla właściciela pojazdu? Kwota odszkodowania zostanie obliczona jako różnica wartości rynkowej pojazdu i wartości wraku. Ubezpieczony nie musi oddawać samochodu do kasacji, może dopytać ubezpieczyciela, czy zajmie się sprzedażą pozostałości po pojeździe – wiele towarzystw oferuje taką pomoc.

Ważne! W przypadku szkody całkowitej poszkodowany powinien otrzymać od ubezpieczyciela kalkulację kosztów naprawy oraz informację o wycenie pojazdu sprzed i po powstaniu szkody.

Również w przypadku orzeczenia szkody całkowitej, ubezpieczony ma prawo napisać odwołanie od decyzji.

Wycena szkody a metoda warsztatowa

Rzeczoznawca samochodowy dokonuje wyceny szkód przy metodzie kosztorysowej. W tym przypadku ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie na konto poszkodowanego, a ten może uzyskane środki przeznaczyć na naprawę pojazdu.

Inaczej wygląda sytuacja, gdy ubezpieczony likwiduje szkodę w wariancie warsztatowym. Jest to metoda bezgotówkowa, w której rozliczenie następuje pomiędzy ubezpieczycielem a warsztatem. Zadaniem poszkodowanego jest jedynie odstawienie pojazdu do wskazanego serwisu. W tym przypadku środki na naprawę samochodu otrzymuje dany warsztat. On też może złożyć odwołanie, jeśli kwota okaże się zaniżona.

Ciekawe! W przypadku likwidacji szkody z OC sprawcy wypadku, poszkodowany wybiera metodę kosztorysową lub serwisową w momencie zgłaszania szkody. Przy polisie AC, sposób likwidacji szkody wybierany jest podczas podpisywania umowy.

Ubezpieczenie OC/AC

Jedyną obowiązkową polisą komunikacyjną w Polsce jest OC. Musi je mieć każdy właściciel pojazdu mechanicznego. Zabezpiecza ona ubezpieczonego przed koniecznością pokrycia kosztów likwidacji szkody z własnej kieszeni. Ubezpieczenie autocasco jest polisą dobrowolną, chroniącą w przypadku uszkodzenia lub kradzieży pojazdu. Z obu tych polis ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie, wcześniej dokonując wyceny szkody.

Jeśli szukasz dobrego ubezpieczenia, skorzystaj z kalkulatora OC i AC. W prosty sposób sprawdzisz ceny, porównasz zakres ochrony dodatkowych polis. Możesz też zakupić wybrane ubezpieczenie bez wychodzenia z domu.

Wycena szkody samochodu to pierwszy krok do otrzymania odszkodowania, które pozwoli na naprawę pojazdu i przywrócenie go do stanu sprzed zdarzenia. Przy ustalaniu kosztu likwidacji szkody samochodu towarzystwa ubezpieczeniowe korzystają z pomocy rzeczoznawców. Jeśli ubezpieczony nie zgadza się z przygotowaną kalkulacją, ma prawo złożyć odwołanie i domagać się wypłaty odszkodowania, które pozwoli przywrócić auto do stanu poprzedniego.