Udział własny w szkodzie – czym jest i kiedy opłaca się go mieć?

Zakup ubezpieczenia, a następnie likwidacja szkody bywają postrzegane jako skomplikowane procesy. Pojęcie udziału własnego w szkodzie dla wielu jest jednym z najbardziej problematycznych zagadnień.  

Klauzula udziału własnego najczęściej zaskakuje przy zakupie ubezpieczenia dobrowolnego, jednak jego zasady są o wiele prostsze niż może pozornie się wydawać. Wyjaśniamy, co właściwie kryje się pod tym pojęciem. Kiedy ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie, a kiedy nie? 

Czym jest udział własny w szkodzie?

W ubezpieczeniach występuje szereg zagadnień, które brzmią dość skomplikowanie. Jednak kiedy przyjrzeć się ich zasadom nieco bliżej, można bez większego problemu zrozumieć pojęcia zawarte w umowie ubezpieczenia. Ponadto, należy pamiętać, że wszystkie definicje ubezpieczyciel ma obowiązek przedstawić w ogólnych warunkach ubezpieczenia. 

Udział własny oznacza ustaloną kwotę pomiędzy ubezpieczycielem a ubezpieczającym, którą właściciel pojazdu będzie zobowiązany pokryć z własnej kieszeni w przypadku wystąpienia szkody na pojeździe.

Wartości udziału własnego są ustalane kwotowo lub procentowo. Właściciel samochodu opłaca udział własny tylko w przypadku wystąpienia szkody, a przy zakupie polisy zwykle może otrzymać korzystniejszą cenę składki ubezpieczeniowej.  

Przykłady:

• Kwotowo: Udział własny w szkodzie to 500 zł, a koszt likwidacji wyniósł 1000 zł. W tym przypadku zakład ubezpieczeniowy pokryje połowę odszkodowania. Natomiast jeśli pokrycie szkody wyniosłoby więcej, to wciąż poszkodowany będzie zobowiązany do zaplecenia 500 zł z własnej kieszeni. 

• Udział procentowy: Udział w szkodzie wynosi 15%, zatem jeśli wartość szkody  wyniesie 3000 zł, to ubezpieczyciel pomniejszy kwotę do wypłaty o 450 zł i część pokrywana przez ubezpieczyciela wyniesie 2550 zł. Pozostałą część poszkodowany musi ponieść we własnym zakresie.

• Stosowany bywa również model mieszany, tzn. udział jest zarówno procentowy jak i kwotowy. Czyli udział procentowy w szkodzie może ograniczać się przykładowo do 10% przy ustalonym maksymalnym progu szkody 3000 zł.  

W jakich ubezpieczeniach można mieć udział własny?

Z klauzulą udziału własnego można spotkać się przy zakupie ubezpieczeń dobrowolnych.  Część wartości szkody zwykle jest stosowana w przypadku Autocasco, natomiast bywa również stosowana przy ubezpieczeniach jak OC odpowiedzialności cywilnej czy ubezpieczenie nieruchomości. 

Propozycji udziału własnego nie znajdziemy w ofercie zakupu ubezpieczenia OC komunikacyjnego, ustawodawca nakłada na ubezpieczyciela obowiązek wypłacenia w całości należnego poszkodowanemu odszkodowania, bez możliwości dzielenia kosztów ze sprawcą. Wynika to z przepisów zawartych w ustawie z 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Obowiązkowe ubezpieczenie OC jest regulowany odrębnym rygorem prawnym, niżeli polisy dobrowolne. 

Uwaga! W ubezpieczeniu OC nie ma udziału własnego, ale jeśli swoim zachowaniem przyczynisz się w stopniu znaczącym do powstania lub rozmiaru szkody, ubezpieczyciel może wystąpić do Ciebie z żądaniem zwrotu części kwoty (regres ubezpieczeniowy).

Wielu właścicieli pojazdu przy polisach własnych zwraca uwagę na szeroki zakres ochrony, stąd cena składki potrafi stosunkowo być wysoka. Udział własny w szkodzie może znacznie obniżyć cenę ubezpieczenia, dlatego warto rozważyć możliwości wykupienia tej klauzuli.

Udział własny w szkodzie – wady i zalety 

Wykupienie udziału własnego w szkodzie może być korzystne w wybranych przypadkach. Dlatego warto rozważyć wszystkie plusy i minusy tej opcji, zanim zdecydujemy się na zakup polisy.

Kiedy warto mieć udział własny w szkodzie?

Bez wątpienia największą zaletą zakupu ubezpieczenia z udziałem własnym jest obniżona cena za składkę ubezpieczeniową. To rozwiązanie jest niezwykle korzystne dla kierowców, którzy nie mają na swoim koncie żadnej szkody, jeżdżą bezpiecznie, parkują zgodnie z przepisami.

Opłacalne będzie także wykupienie takiej polisy w przypadku kiedy jest bardzo niskie prawdopodobieństwo kradzieży lub uszkodzenia, bądź gdy pojazd nie jest zbyt wartościowy.  Udział własny w szkodzie może być także dobrym rozwiązaniem także w przypadku, kiedy ubezpieczasz pojazd wyłącznie od kradzieży.

Kiedy nie warto brać udziału własnego w szkodzie?

Oczywiście zakup polisy z udziałem własnym wiąże się również z pewnymi ograniczeniami. Przede wszystkim dotyczy to sytuacji, kiedy pojazd jest w leasingu lub kredycie. Samochód jest zabezpieczeniem finansowym, dlatego banki oraz leasingodawcy nie chcą dopuszczać do sytuacji, kiedy użytkownik pojazdu nie jest w stanie pokryć wartości szkody. Pojazd stanowi zabezpieczenie majątkowe udzielonego kredytu.

Zniesienie udziału własnego na polisie może się lepszym rozwiązaniem dla kierowców, którzy mają tendencję do szkód. Częste szkody parkingowe bądź uderzenia pojazdu o ogrodzenie to najczęstsze szkody z polis AC, które niektórym kierowcą zdarzają się dość regularnie, a są na tyle małe, że może się okazać, iż szkodę będziesz pokrywać naprawę z własnej kieszeni za każdym razem, mimo wykupionej polisy.

Jeśli szukasz dobrej oferty AC, sprawdź nasz kalkulator ubezpieczeń komunikacyjnych. Po wypełnieniu krótkiego formularza przedstawimy Ci listę proponowanych polis, dzięki czemu poznasz wysokość składki i łatwo porównasz czy w Twoim przypadku warto wykupić polisę z udziałem własnym lub bez. 

Udział własny a franszyza – czym się różnią?

Franszyza stanowi element większości umów ubezpieczeniowych dobrowolnych. Oznacza przeniesienie części odpowiedzialności co do szkody na ubezpieczonego.

Co zasady wyróżnia się dwa rodzaje:

• Franszyza integralna – często stosowana w praktyce ubezpieczeniowej, jest to ustalona przez ubezpieczyciela kwota, do której nie stosuje się jego odpowiedzialności. Musi zostać osiągnięte pewne minimum kosztów naprawy, aby ubezpieczyciel wypłacił odszkodowanie.
• Franszyza redukcyjna – to pojęcie tożsame z udziałem własnym, który jest tematem artykułu.