Zadośćuczynienie z OC sprawcy – kiedy przysługuje? Jak uzyskać?

Czym się różni zadośćuczynienie od odszkodowania z OC sprawcy? Te pojęcia często są mylone i wielu poszkodowanych traktuje je jako synonimy. W praktyce procedura uzyskania zadośćuczynienia różni się przede wszystkim tym, że dotyczy ona szkód na osobie.

Szkody osobowe z OC sprawcy wypadku to jedne z najbardziej skomplikowanych szkód, ponieważ leczenie urazów nierzadko trwa latami. Kompletowanie dokumentacji medycznej, a następnie jej analiza może zająć zakładowi ubezpieczeń o wiele dłuższy czas niż w przypadku szkody rzeczowej. Jak dochodzić wypłaty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę?

Czym jest zadośćuczynienie z OC sprawcy?

Zadośćuczynienie dotyczy szkód niematerialnych i jest wypłacane w sytuacji, kiedy osoba uczestnicząca w wypadku samochodowym doznała krzywdy cielesnej. Świadczenie ma charakter rekompensaty dla poszkodowanego, a także ma charakter jednorazowej wypłaty, która w jakiś sposób wyrówna poniesione starty w postaci uszczerbku na zdrowiu.

Niestety, na skutek wypadków niektórzy poszkodowani doświadczają nawet długotrwałych problemów zdrowotnych lub niepełnosprawności, przez co ubezpieczycielom nie jest łatwo wyliczyć wartość należnego zadośćuczynienia z OC sprawcy wypadku.

Oprócz zadośćuczynienia poszkodowany ma również prawo ubiegać o zwrot kosztów leczenia czy czasami nawet dożywotnią rentę.

Polisa sprawcy może zatem zostać obciążona wysokimi kosztami, które mają na celu naprawienie szkody. Dlatego warto pamiętać o aktualnym ubezpieczeniu OC, w przeciwnym wypadku jako sprawca bez ważnej polisy poniesiesz koszty likwidacji z własnej kieszeni. Wybierz najtańsze OC w kilka minut. Kup online polisę na naszej stronie ubezpieczamy-auto.pl.

Kiedy można wnioskować o zadośćuczynienie?

Zbiór okoliczności, w których można otrzymać zadośćuczynienie, definiują przepisy Kodeksu cywilnego. Ustawodawca pozostawił jednak pole interpretacyjne. Zadośćuczynienie może być rozumiane jako rekompensata za np.:

• rozstrój zdrowia (choroba, cierpienie psychiczne),
• uszkodzenie ciała,
• brak pełnej zdolności do pracy zarobkowej,
• wzrost potrzeb lub pogorszenie widoków na przyszłość,
• śmierć poszkodowanego.

Katalog sytuacji można znaleźć nie tylko w Kodeksie cywilnym, a także w orzecznictwie. Tematyka zadośćuczynienia i wysokości odszkodowania z polisy OC sprawcy kolizji jest tematem wielu wyroków, które zwykle odnoszą się do ochrony poszkodowanego.

Osoba poszkodowana ma prawo do złożenia wniosku odszkodowawczego za doznane krzywdy, w każdej sytuacji pogorszenia swojego stanu zdrowia z powodu uczestnictwa w wypadku komunikacyjnym. Co więcej, na miejscu zdarzenia nie musi być karetki pogotowia, ponieważ poszkodowany może w wyniku szoku nie odczuwać bólu w dniu szkody lub doznać uszczerbku organów wewnętrznych.

W sytuacji, kiedy dolegliwości zaczynają objawiać się po kilku dniach, uczestnik wypadku niezwłocznie powinien udać się na konstatację lekarską. Jeśli specjalista medycyny stwierdzi urazy, które mogą być następstwem wcześniejszej kolizji, również jest to przesłanką do złożenia wniosku o zadośćuczynienie.

Czym zadośćuczynienie różni się od odszkodowania z OC sprawcy?

Przede wszystkim są to roszczenia zupełnie od siebie odrębne. Zakład ubezpieczeniowy może wypłacić odszkodowanie z OC sprawcy, gdzie można ustalić konkretną wartość szkód i przywrócić je do pierwotnego stanu rzeczy. Jeśli chodzi o zadośćuczynienie, to często trudno jednoznacznie ustalić wagę doznanej krzywdy, dlatego przyjmuje ono bardziej formy rekompensaty za poniesione straty, niżeli przekazania środków na naprawę szkody.

Przykładem może być sytuacja, w której poszkodowany oprócz uszkodzenia pojazdu, doznał także szkody cielesnej.  Ubezpieczyciel w takim wypadku powinien założyć dwie sprawy – roszczenie o naprawę szkody majątkowej jako odszkodowanie z OC sprawcy oraz roszczenie o zadośćuczynienie i koszty leczenia powstałej szkody osobowej.

Jak złożyć wniosek o zadośćuczynienie z OC sprawcy?

Co do zasady na zgłoszenie szkody do ubezpieczyciela sprawcy poszkodowany ma czas do 3 lat od dnia wystąpienia szkody. Po zgłoszeniu szkody osobowej większość ubezpieczycieli przyjmuje informacje i rozpoczyna proces likwidacji szkody w zakresie wszystkich roszczeń, dlatego zwykle nie ma potrzeby dodatkowego składania wniosku o zadośćuczynienie.

Likwidator szkody ma obowiązek rozliczenia wszystkich kosztów odczuwania skutków wypadku w decyzji. Dlatego, jeśli uraz wiązał się np. z dodatkowymi kosztami leczenia, poszkodowany powinien otrzymać rozliczenie całej szkody w terminie ustawowym.

Szkodę osobową można zgłosić pisemnie lub ustnie – w zależności od preferowanej formy i oferowanych przez ubezpieczyciela kanałów komunikacji. Niezależnie jednak od sposobu składania wniosku należy dokładnie opisać okoliczności poniesionej szkody, zakres urazu, wskazać datę i miejsce zdarzenia, a przede wszystkim dosłać dokumentację medyczną.

Jeśli leczenie nie zostało zakończone, w niektórych wypadkach warto się wstrzymać i zgłosić szkodę dopiero po uzyskaniu wszystkich dokumentów. Towarzystwo ustala rozmiar szkody na ich podstawie, dlatego może oczekiwać dosłania m.in. rozpoznania i wstępnej diagnozy, wypisu ze szpitala czy kopii wykonanych badań.

Zaniżona wysokość zadośćuczynienia – co robić?

Zadośćuczynienie z jednej strony nie powinno stanowić okazji do nieuzasadnionego wzbogacenia się, natomiast z drugiej zaś strony ma ono zapewnić poszkodowanemu rekompensatę za poniesioną krzywdę i pozwolić na dalsze życie na podobnym poziomie życia.

Niestety zdarza się, że firmy ubezpieczeniowe zaniżają zadośćuczynienie i wypłacają bardzo niskie sumy, które w mały stopniu rekompensują poniesione krzywdy. Zalecenia instytucji kontrolujących rynek ubezpieczeniowy wskazują jednak wyraźnie, iż poszkodowany powinien otrzymać zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. 

Warto spróbować polubownie porozumieć się z zakładem ubezpieczeń przez złożenie wniosku odwoławczego od decyzji ubezpieczyciela. W argumentacji można ponownie i dokładniej opisać stan rzeczy powstały w zdarzeniu drogowym, a następnie wskazać najbardziej istotne aspekty.  

W szkodach osobowych często ubezpieczyciele stosują możliwość otwartych negocjacji – często trudno jest bowiem faktycznie wyliczyć adekwatną wysokość zadośćuczynienia proporcjonalnie do poniesionego urazu.  

Jeśli w sprawie pojawiły się nowe okoliczności, dokumenty medyczne, zeznania świadków, to należy je załączyć do odwołania. Pomocne mogą być także dostępne wyroki sądów czy zalecenia Komisji Nadzoru Finansowego. W przypadku dalszego sporu można skorzystać także z pomocy Rzecznika Finansowego.

Innym rozwiązaniem jest skorzystanie z usług prawnika specjalizującego się w prawie ubezpieczeniowym lub kancelarii odszkodowawczych. W przypadku bardzo skomplikowanych spraw może być to jedyne wyjście. Tego typu rozwiązanie wiąże się poniesieniem kosztów za pomoc prawną.

Źródła

I ACa 218/13 – wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Lublinie z 2013-07-04

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny. Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93.