Jazda bez świateł – jaki mandat nam grozi w 2024?

Brak świateł lub ich nieprawidłowe używanie może powodować niebezpieczne sytuacje na drodze. Zagrożenie dotyczy zarówno samego kierowcy, jak i pozostałych uczestników ruchu drogowego. Przepisy wyraźnie mówią, kiedy i w jaki sposób należy używać oświetlenia, a mandat za brak świateł jest karą za ich nieprzestrzeganie. Ile zapłaci kierowca za niestosowanie się do zasad prawa drogowego w 2024 roku?

Mandat za brak świateł możesz dostać o każdej porze roku, jednak ich właściwe używanie ma szczególne znaczenie jesienią i zimą, gdy zmrok zapada szybko, a widoczność bywa bardzo ograniczona. Każdy pojazd wyposażony jest w kilka rodzajów świateł, wszystkie one mają zwiększyć bezpieczeństwo – oświetlają drogę kierowcy i sprawiają, że samochód jest lepiej widoczny dla innych uczestników ruchu drogowego.

Jazda bez świateł grozi nie tylko mandatem, ale również punktami karnymi. W najgorszym razie może być przyczyną niebezpiecznych zdarzeń na drodze – przy braku odpowiedniego oświetlenia o wypadek czy kolizję nietrudno.

Jakie są rodzaje świateł?

Wszystkie pojazdy poruszające się po drogach publicznych muszą być wyposażone w odpowiednie światła. Ich zadaniem jest zwiększenie widoczności samochodu i oświetlenie trasy kierowcy. O konieczności posiadania i używania poszczególnych świateł mówią zarówno polskie, jak i unijne przepisy. Oświetlenie zewnętrzne samochodu można podzielić na kilka grup, biorąc pod uwagę jego funkcje oraz umiejscowienie.

Są to światła:

• oświetlające drogę przed pojazdem i po jego bokach – światła mijania, drogowe, przeciwmgielne;
• umożliwiające sygnalizowanie wykonania manewru – hamowania, cofania, kierunkowskazy;
• zwiększające widoczność pojazdu – awaryjne, pozycyjne, do jazdy dziennej;
• dodatkowe – zwiększające widoczność samochodu; nie są obowiązkowe, często stanowią element poprawiający wygląd pojazdu.

Kiedy należy ich używać?

Kiedy używać świateł mijania?

Światła mijania to najczęściej używane oświetlenie samochodu. Mają one białą barwę, zamontowane są z przodu samochodu i pełnią dwie funkcje. Mają zapewniać kierowcy dobrą widoczność, nie oślepiając przy tym innych jadących. Jednocześnie sprawiają, że pojazd jest dobrze widoczny z daleka.

Ważne! Światła mijania nie są ustawione na wprost, ale asymetrycznie – tam, gdzie obowiązuje ruch prawostronny, oświetlają również prawe pobocze.

Od roku 2007 kierowców obowiązuje jazda na światłach mijania przez całą dobę. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy pojazd jest wyposażony w światła do jazdy dziennej DRL, panuje dobra widoczność i nie pada deszcz – kierowca może wtedy używać świateł do jazdy dziennej zamiast mijania.

Stefania Stuglik, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych

Do czego służą światła drogowe?

Światła drogowe są nazywane również światłami długimi. Ich zadaniem jest jeszcze lepsze oświetlenie drogi przed samochodem w nocy i w terenie, gdzie widoczność jest bardzo słaba. Przydadzą się szczególnie podczas jazdy ulicami, które nie są oświetlone latarniami. Świateł drogowych nie można używać podczas mijania się z innym samochodem, ponieważ może dojść do oślepienia kierowców jadących z naprzeciwka. Nie powinny być również włączone w kilku innych sytuacjach:

• w ciągu dnia;
• w mieście;
• gdy jedziesz tuż za innym samochodem;
• podczas zbliżania się do pojazdu wodnego lub maszynowego.

Światła przeciwmgielne

Oświetlenie przeciwmgłowe służy do jazdy przy złych warunkach pogodowych. Samochód może być wyposażony w światła przeciwmgielne przednie lub tylne. Przednie nie jest wymagane, ponieważ według prawa pojazd musi mieć jedynie lampy przeciwmgielne tylne.

Ważne! Światła przeciwmgłowe można uruchomić, gdy widoczność spada na odległość przynajmniej 50 metrów.

Kiedy jeszcze można jechać z włączonymi światłami przeciwmgielnymi? Artykuł 51 Ustawy Prawo o ruchu drogowym wspomina, że świateł tych można również używać na drodze krętej, oznaczonej odpowiednimi znakami od zmierzchu do świtu, nawet przy dobrej przejrzystości powietrza.

Światła pozycyjne

Światła pozycyjne znajdują się z przodu i z tyłu samochodu (białe i czerwone). Ich zadaniem jest wskazywanie położenia pojazdu, np. podczas przymusowego postoju (awaria samochodu), a także w trakcie holowania.

Zapamiętaj! Świateł pozycyjnych nie należy używać w czasie jazdy!

Światła stopu i awaryjne

Światła stopu sygnalizują hamowanie samochodu, zapalają się one bezpośrednio po wciśnięciu hamulca. Umiejscowione są z tyłu, niekiedy są również na podszybiu lub zderzaku. Wymogiem jest, aby światła stopu nazywane również światłami hamowania, świeciły jaśniejszym światłem od tylnych świateł pozycyjnych.

Z kolei światła awaryjne pełnią funkcję ostrzegawczą, informują innych uczestników ruchu drogowego o niebezpieczeństwie, wypadku. Należy ich używać również podczas awaryjnego postoju (gdy nie działają, można użyć pozycyjnych). Zapalenie świateł awaryjnych powoduje włączenie wszystkich kierunkowskazów – przednich, tylnych, bocznych.

Kierunkowskazy

Kierunkowskazy służą informowaniu innych jadących o planowanym manewrze kierowcy – wyprzedzaniu, zmianie pasa, a także przy skręcaniu. Światła te umieszczone są symetrycznie po obu stronach nadwozia z przodu i tyłu pojazdu, a także po bokach.

Jak sprawdzić poprawność działania świateł?

Za brak świateł oraz za nieprawidłowe używanie świateł grozi kierowcy kara finansowa, a w niektórych przypadkach również punkty karne. Przestrzeganie przepisów ruchu drogowego pozwoli nie tylko uniknąć mandatu, ale sprawi, że wszyscy uczestnicy ruchu będą bezpieczniejsi (zmniejszy się ryzyko wypadku). Przed drogą warto sprawdzić działanie i stan techniczny oświetlenia samochodu.

Ważne! Nawet jazda bez jednego światła może skończyć się mandatem, a także zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego.

To, czy światła działają prawidłowo, możesz zweryfikować samodzielnie. Wystarczy włączać wszystkie po kolei, sprawdzając, czy świecą. Aby skontrolować światła stopu, musisz poprosić kogoś o pomoc – ich włączenie wymaga wciśnięcia pedału hamulca. Stwierdzony brak świateł mijania, stopu czy innych, świadczy najczęsciej o przepalonej żarówce. W takiej sytuacji trzeba ją jak najszybciej wymienić. 

Warto również sprawdzić ustawienie wymaganych świateł, by nie oślepiały nadjeżdżających z naprzeciwka kierowców.

Jak sprawdzić ustawienie świateł?

Zatrzymaj samochód na płaskim podłożu naprzeciwko ściany, a następnie włącz światła mijania i ustaw je w pozycji neutralnej. Służy do tego specjalne pokrętło lub przełącznik. Na ścianie zaznacz miejsca odpowiadające środkom snopu światła. Linią środkową oznacz oś pojazdu, a następnie oddal się od ściany na odległość 10 metrów. Światła są ustawione w prawidłowej pozycji, jeżeli granica cienia zaczyna się 10 cm poniżej punktów zaznaczonych na ścianie.

Jeżeli będzie ona położona niżej lub wyżej należy wyregulować światła korzystając z klucza, czy wkrętaka.

Mandat za brak świateł w 2024

Mandat za brak świateł to jeden ze sposobów ukarania kierowcy niestosującego się do przepisów ruchu drogowego. Jego wysokość zależy od tego, w jakich warunkach doszło do zaniedbania i od tego, o jakie oświetlenie chodzi (od stopnia nasilenia wykroczenia). Kierowca może również zostać ukarany punktami karnymi, funkcjonariusz ma możliwość zatrzymania dowodu rejestracyjnego. Do poważnych konsekwencji należy utrata prawa jazdy.

Ile wynosi mandat w 2024? Jakie inne kary grożą kierowcy?

1. Jazda od zmierzchu do świtu bez wymaganych świateł – 300 zł oraz 4 punkty karne.
2. Przemieszczanie się autem od świtu do zmierzchu bez wymaganych świateł – 100 zł i 2 punkty karne.
3. Podróżowanie bez obowiązkowych świateł pojazdami niewyposażonymi w światła mijania, drogowe lub do jazdy dziennej – 100 zł.
4. Przejazd bez obowiązkowych świateł w tunelu, niezależnie od pory dnia – 200 zł + 4 punkty karne.
5. Nieużywanie odpowiedniego oświetlenia podczas zatrzymania lub postoju w warunkach niedostatecznej widoczności – 150-300 zł, 3 punkty karne.
6. Korzystanie ze świateł drogowych niezgodnie z przepisami – 200 zł.
7. Nieprawidłowe używanie przednich świateł przeciwmgłowych – 100 zł, 2 punkty karne.
8. Używanie tzw. szperacza podczas jazdy – 100 zł.
9. Zakrywanie świateł i urządzeń sygnalizacyjnych – 300 zł, 3 punkty karne.
10. Brak świateł awaryjnych podczas wsiadania i wysiadania dzieci z pojazdu – 200 zł, 2 punkty karne.

Kiedy jeszcze kierowcy grozi kara?

Kierowca naraża się na karę, jeśli nieprawidłowo używa poszczególnych świateł, ale także wtedy, gdy światła są źle ustawione lub funkcjonariusz stwierdzi, że są w złym stanie technicznym. Ukarany zostaniesz w przypadku:

• korzystania ze świateł przeciwmgielnych w warunkach normalnej przejrzystości powietrza (stwarza to ryzyko oślepienia osób nadjeżdżających z przeciwka);
• nieużywania wymaganych świateł w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza;
• braku włączonych świateł mijania i świateł do jazdy dziennej;
• gdy brak świateł lub ich zły stan stwarzają zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu;
• niewłączenia w pojeździe holującym świateł mijania;
• umieszczania na pojeździe ładunku w sposób powodujący zasłanianie świateł lub urządzeń sygnalizacyjnych.

Niesprawne światła a ubezpieczenie samochodu

Obowiązkiem każdego kierowcy jest wykupienie polisy OC. Warto wiedzieć, że od 2022 roku firmy ubezpieczeniowe mają dostęp do danych na temat mandatów i punktów karnych kierowcy. Takie informacje przydają się do oszacowania ryzyka, dlatego będą wpływać na wysokość składki. Osoby, które otrzymały mandat za brak świateł, zebrały punkty karne, mogą otrzymać propozycję droższego OC niż osoby, które przestrzegają przepisów drogowych.

Jazda z wyłączonymi światłami zwiększa ryzyko wypadku, co z kolei oznacza utratę zniżek za bezszkodową jazdę i wyższą cenę polisy.

Jak widać, podróże bez świateł czy z nieprawidłowo działającym oświetleniem może prowadzić do przyznania punktów karnych, wypisania mandatu, utraty prawa jazdy, ale też zwiększenia wysokości składki OC.

Jakie dodatkowe ubezpieczenie warto wykupić?

Kierowcy mają możliwość wykupienia dodatkowego ubezpieczenia komunikacyjnego, które przychodzi z pomocą, gdy np. podczas podróży przytrafi się awaria (również wymaganego oświetlenia). Naprawa usterki oświetlenia nie zawsze jest możliwa na własną rękę. W trudniejszych sytuacjach może być konieczna pomoc specjalisty, aby dalsza jazda była możliwa, a brak wymaganych świateł nie spowodował zagrożenia.

Kierowca może liczyć na:

• naprawę na miejscu zdarzenia,
• holowanie samochodu,
• transport pasażerów,
• samochód zastępczy.

Assistance można zakupić w pakiecie z OC, istnieje także opcja zakupu ASS krótkoterminowego, które zadziała przez określony czas. O takim myślą zazwyczaj osoby wybierające się na wakacje.

Ile kosztuje ubezpieczenie ASS?

Koszt ubezpieczenia zależy od zakresu polisy. Zanim kupisz assistance, porównaj oferty kilku towarzystw, sprawdź ceny, gwarantowane wsparcie, zobacz, czy ASS zadziała tylko w Polsce, czy również w Europie. Kalkulator OC i AC dostępny w Internecie pozwoli ci przejrzeć propozycje kilkunastu TU. Dzięki temu wybierzesz właściwe ubezpieczenie.

Sprawdziliśmy, ile musi zapłacić za pakiet ochrony 40-letni mieszkaniec Wrocławia, właściciel samochodu marki Opel Insignia (benzyna 1,3 z 2015 roku).

Balcia i Uniqa oferują ochronę na terenie Polski, Beesafe oraz Benefia również na terenie Europy. Ubezpieczenie od TU Benefia i Uniqa zadziała zarówno w przypadku awarii, jak i wypadku. Dwaj pozostali ubezpieczyciele proponują pomoc jedynie po wypadku lub kolizji.

Kupując polisę, czytaj OWU i sprawdzaj, jaki jest zakres ochrony, jakie zdarzenia upoważniają cię do wezwania pomocy. Dodatkowe ubezpieczenie powinno być dostosowane do twoich indywidualnych potrzeb.

Brak włączonych świateł, gdy przepisy tego wymagają, może skutkować mandatem, nałożeniem punktów karnych. Inne konsekwencje to zatrzymanie dowodu rejestracyjnego, a nawet praw jazdy.

Aby uniknąć mandatu, wystarczy zadbać o sprawne, dobrze działające światła i używać ich zgodnie z obowiązującymi zasadami. To nie tylko sposób na czyste konto, ale też troska o bezpieczeństwo własne i pozostałych użytkowników dróg.