Rodzaj pojazdu i przeznaczenie – co wpisać we wniosku o rejestrację?

Po zakupie nowego czy używanego samochodu jako jego nowy właściciel musisz swój pojazd zarejestrować w wydziale komunikacji w starostwie powiatowym albo urzędzie miejskim odpowiednim ze względu na Twoje zamieszkanie.

Żeby przeprowadzić rejestrację pojazdu w urzędzie, jesteś zobligowany wypełnić wniosek o rejestrację pojazdu, w którym znajduje się między innymi pole rodzaj i przeznaczenie pojazdu. Skąd będziesz wiedział jaki rodzaj pojazdu powinieneś wpisać we wniosku? Od czego zależy, do jakiego rodzaju zaliczyć samochód oraz jakie według przepisów prawa jest jego przeznaczenie? W tym artykule postaramy się przybliżyć Ci te zagadnienia.

Jakie są rodzaje pojazdów w Polsce?

Zgodnie z przepisami zawartymi w ustawie o ruchu drogowym, pojazdy klasyfikuje się ze względu na ich rodzaj, podrodzaj pojazdu oraz przeznaczanie. Pełna i szczegółowa klasyfikacja pojazdów została załączona do rozporządzenia ministra infrastruktury (dziennik ustaw z dnia 5 grudnia 2014 r., poz 1727, załącznik nr 4). W klasyfikacji znajdziesz następujące rodzaje pojazdów, które dzielą się kolejno na podrodzaje:

• samochód osobowy – sedan (kareta), coupe, hatchback, kabriolet, kombi, terenowy, wielozadaniowy, van, inny,
• motocykl – osobowy, ciężarowy, inny,
• autobus – miejski, międzymiastowy, szkolny, turystyczny, inny,
• samochodowy inny – czterokołowiec, czterokołowiec lekki, inny,
• samochód ciężarowy – cysterna, ciężarowo – osobowy, furgon, pojemnik, skrzynia, terenowy, wielozadaniowy, wywrotka, żuraw, inny,
• ciągnik samochodowy – siodłowy, balastowy, inny,
• ciągnik rolniczy – kołowy, gąsienicowy, inny,
• przyczepa lekka – ciężarowa, specjalna, inna.

W przypadku przyczep ciężarowych i przyczep ciężarowych rolniczych ten rodzaj pojazdów dzieli się na następujące podrodzaje:

• cysterna, dłużycowa, furgon, pojemnik, niskopodłogowa, skrzynia, wywrotka, inna.

Podobny podział dotyczy naczep ciężarowych z tym, że one dodatkowo mogą mieć jeszcze jeden podrodzaj, czyli:

• wózek jednoosiowy podpierający naczepę

Wymienione niżej rodzaje pojazdów nie posiadają podrodzajów pojazdów:

• samochód specjalny,
• motorower,
• naczepa specjalna,
• przyczepa specjalna,
• trolejbus.

Wszystkie wskazane wyżej rodzaje pojazdów posiadają też swoje kategorie homologacyjne, które są im odpowiednio przypisane we wspomnianym wcześniej rozporządzeniu. Są one niezbędne do dopuszczenia pojazdu do ruchu drogowego i rejestracji pojazdu.

„Homologacja to proces, w wyniku którego nowy typ pojazdu zostaje dopuszczony do ruchu. Władza homologacyjna, w rzeczywistości instytucja państwowa, na podstawie pozytywnych wyników badań uprawnionej jednostki technicznej wydaje producentowi świadectwo homologacji typu pojazdu, uprawniające do wprowadzenia na rynek. Świadectwo to jest potwierdzeniem spełnienia wymagań technicznych określonych w odpowiednich aktach prawnych, natomiast „świadectwo zgodności”, które otrzymuje każdy nabywca nowego pojazdu, oznacza dokument wydany przez producenta, w którym zaświadcza się, że pojazd jest zgodny z homologowanym typem pojazdu i ze wszystkimi aktami prawnymi obowiązującymi w momencie jego wyprodukowania.”

Mikołaj Krupiński, rzecznik prasowy Instytutu Transportu Samochodowego

Jakie może być przeznaczenie pojazdu?

Według obowiązujących przepisów przeznaczenie pojazdów określone jest w przypadku czterech podrodzajów pojazdów ze względu na ich specjalizację z wyjątkiem pojazdów specjalnych.

Podrodzaj pojazdu	Przeznaczenie
cysterna	przewóz gazów, przewóz mleka, przewóz paliw płynnych, przewóz wody, inna
furgon	chłodnia, izotermiczny, lodownia, pocztowy, przewóz konfekcji, przewóz mebli, przewóz pieczywa, uniwersalny, inny
pojemnik	asenizacyjny, betoniarka, przewóz bitumu, przewóz cementu luzem, przewóz sypkich artykułów spożywczych, inny
inny	przewóz elementów budowlanych, przewóz kabli, przewóz kontenerów, przewóz napojów, przewóz pojazdów, przewóz żywego drobiu, przewóz żywych zwierząt, utylizacyjny, wywóz śmieci, przewóz innych ładunków.

Przeznaczenie pojazdów specjalnych ujęto osobno w cytowanym już rozporządzeniu. Należą do nich:

• agregat elektryczny/spawalniczy,
• ambulatorium służby zdrowia,
• bankowóz,
• do prac wiertniczych,
• kino/wystawa/biblioteka,
• kempingowy,
• koparka,
• koparko – spycharka,
• laboratorium techniczne,
• ładowarka,
• oczyszczanie dróg,
• podnośnik do prac konserwacyjno – montażowych,
• pogotowie techniczne/warsztat,
• pogrzebowy,
• pomoc drogowa,
• pożarniczy,
• radiofoniczny/telewizyjny,
• sanitarny,
• sklep/bar,
• zimowego utrzymania dróg,
• żuraw samochodowy,
• inny.

W rozporządzeniu jest też tabela zawierająca przeznaczenie pojazdów używanych do określonych celów. Należą do nich na przykład pojazdy ratownictwa chemicznego, pojazdy służby więziennej czy do przewozu osób niepełnosprawnych.

Od czego zależy rodzaj i przeznaczenie pojazdu?

Rodzaj pojazdu i przeznaczenie zależy od kilku czynników. I tak na rodzaj pojazdu ma wpływ to czy jest to samochód osobowy, ciężarowy, czy jeszcze inny. W tej klasyfikacji decydujące znaczenie ma konstrukcja nadwozia.

Na przykład konstrukcja samochodu osobowego przeznaczona jest do przewozu maksymalnie dziewięciu osób, łącznie z kierowcą i bagażami. A już samochód ciężarowy konstrukcyjnie zaprojektowany jest do przewozu ładunku, natomiast autobus przystosowany jest do przewożenia więcej niż dziewięciu osób.

Z kolei zgodnie z przepisami przeznaczenie pojazdów zależy od tego jaką funkcję będą one pełnić i do jakich konkretnie celów będą służyć. Wyżej wymieniliśmy jak sklasyfikowane jest przeznaczenie pojazdów w prawie polskim. Pojazdy, które mają wskazane przeznaczenie dostosowane są często do wykonywania specyficznych zadań. 

Tak jest na przykład w samochodach specjalnych. Mają one na ogół specjalnie przystosowane nadwozie i posiadają specjalistyczne wyposażenie do prowadzenia określonej działalności. Przykładem jest chociażby odśnieżarka, której zadaniem, czy inaczej przeznaczeniem, będzie dbanie o utrzymanie prawidłowej kondycji dróg w czasie zimy.

Rodzaj pojazdu – co wpisać we wniosku o rejestrację?

Jak już wspomnieliśmy na wstępie tego artykułu, każda osoba, która kupiła samochód osobowy czy inny pojazd musi udać się do wydziału komunikacji właściwego według adresu swojego zamieszkania, aby załatwić w nim rejestrację auta. Zanim jednak udasz się do urzędu powinieneś wypełnić wniosek o rejestrację pojazdu oraz skompletować wszystkie niezbędne do tego dokumenty.

W pierwszej części wniosku należy wypełnić swoje dane osobowe takie jak:

• imię i nazwisko,
• adres,
• numer PESEL,
• data urodzenia,
• miejscowość.

W tej części wniosku jest też miejsce na datę oraz nazwę organu rejestrującego samochód.

W kolejnej części wniosku pojawiają się dane dotyczące rejestrowanego samochodu czyli:

• marka,
• model,
• rok produkcji,
• numer VIN,
• dotychczasowy numer rejestracji,
• data nabycia pojazdu,
• rodzaj pojazdu i przeznaczenie.

Duża część kierowców ma problem właśnie z tym ostatnim polem rodzaj pojazdu i przeznaczenie. Jednak sprawa ta nie jest tak trudna, jak by się to wydawało. Wszystkie niezbędne informacje znajdziesz między innymi w dowodzie rejestracyjnym lub karcie pojazdu.

Od tego roku karta pojazdu przestała obowiązywać, jednak może być dołączona do dokumentów samochodu, jakie przekaże Ci poprzedni właściciel. W dowodzie rejestracyjnym samochodu u góry strony na której zamieszczony jest kod QR znajduje się górna rubryka rodzaj pojazdu i zaraz pod nią przeznaczenie. Te dane z dowodu trzeba wpisać do wniosku.

Warto pamiętać, że w przypadku samochodów osobowych podaje się jedynie podrodzaj samochodu czyli sedan, kombi itd., a w przeznaczeniu nic się nie wpisuje. Rubryka przeznaczenie będzie dotyczyć pojazdów klasyfikowanych ze względu na specjalizację czyli furgon, cysterna, pojemnik, inny. 

Dotyczy to także pojazdów specjalnych między innymi takich jak: pomoc drogowa, pojazd oczyszczający drogi, odśnieżarka, pogotowie techniczne czy pojazdów używanych do określonych celów, jak chociażby do przewozu osób niepełnosprawnych. Tylko wtedy do wniosku o rejestrację pojazdu wpisuje się jego przeznaczenie.

Rodzaj i przeznaczenie pojazdu a cena ubezpieczenia

Czy wpływ na cenę ubezpieczenia samochodu może mieć jego rodzaj i przeznaczenie? Jak najbardziej. Zacznijmy od tego, co decyduje o wysokości składki ubezpieczenia.

Aby dokonać wyceny ubezpieczyciel bierze pod uwagę czynniki związane z kierowcą oraz pojazdem. Tak więc na cenę będą miały wpływ dane dotyczące samego kierowcy takie jak:

• wiek,
• czas posiadania prawa jazdy,
• historia szkód,
• miejsce zamieszkania,
• doświadczenie. 

Natomiast te dotyczące pojazdu to:

• marka i model pojazdu,
• rok produkcji,
• pojemność silnika
• rodzaj pojazdu i przeznaczenie.

I tak rodzaj pojazdu określa czy jest to samochód osobowy, ciężarowy, autobus itd. Wiadomo, że składka za ubezpieczenie samochodu osobowego będzie zupełnie inna niż ciężarowego czy autobusu.

Przeznaczenie również ma spory wpływ na wysokość składki, gdyż przeznaczenie samochodu może wpływać chociażby na większe ryzyko. Przykładowo źle zabezpieczony i rozstawiony żuraw może się przewrócić i uszkodzić rzeczy wokół siebie.

Ponadto samochody posiadające określone przeznaczenie używane są do pracy, gdzie często następuje rotacja kierowców, wśród których jeden prowadzi lepiej, a inny gorzej. W związku z tym rośnie ryzyko spowodowania szkody, które wpływa na wysokość składki ubezpieczenia.

Istotne jest więc, aby zawsze poinformować ubezpieczyciela, gdy nastąpi zmiana przeznaczenia pojazdu czy jego rodzaju, ponieważ może to mieć wpływ na wysokość składki.