Co grozi za brak OC? Kara to nie jedyne konsekwencje

8 480 zł – aż tyle mogą zapłacić kierowcy samochodów osobowych za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC w 2024 r. A to tylko część możliwej kary. W przypadku spowodowania wypadku lub kolizji, sprawca bez ważnego OC może ponieść dużo większe koszty.

Wysokość kar za brak obowiązkowej polisy zależy wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, które w pierwszym półroczu 2024 wynosi 4242 zł brutto, a od czerwca wzrośnie do 4300 zł. Płaca minimalna wzrasta z roku na rok, więc w efekcie rosną również stawki kar finansowych, które grożą za brak ubezpieczenia OC. Jazda bez ważnej polisy staje się nie tylko coraz droższa, ale też coraz skuteczniej egzekwowana.

Co grozi za brak OC?

Im wyższa płaca minimalna, tym wyższa kara za brak OC. W 2024 roku właściciele aut osobowych mogą zapłacić nawet 1400 zł więcej niż w 2023 roku za brak obowiązkowej polisy. Kierowcy samochodów ciężarowych muszą liczyć się z jeszcze wyższą karą.

Jak ustalana jest wysokość kar?

Maksymalne kary za brak OC ustala się zależnie od rodzaju pojazdu:

• właściciele samochodów osobowych – równowartość dwukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę (brutto),
• właściciele samochodów ciężarowych,
  ciągników i autobusów – trzykrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę,
• właściciele pozostałych pojazdów –
  równowartość jednej trzeciej minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Posiadacze pojazdów pozostających bez ochrony ubezpieczeniowej mniej  niż 14 dni, zapłacą:

• 20% pełnej opłaty karnej – do 3 dni bez OC,
• 50% pełnej opłaty karnej – od 4 do 14 dni bez OC.

Ważne! Zgodnie z art. 88 ust. 5 Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, kwoty kar za brak OC zaokrągla się do pełnych 10 zł.

Dlaczego kara za brak OC wzrasta?

Wysokość kary za brak OC przy kontroli w 2024 roku wynika przede wszystkim z inflacji i wspomnianej zmianie w zakresie minimalnego wynagrodzenia  – skoro regularnie wzrastają podwyżki za pracę, w ślad za nimi windują także wysokości mandatów. Stąd zmiany taryfikatora w połowie roku 2024 (w czerwcu przewidziane są kolejne ustawowe podwyżki płac).

Nie tylko kara od UFG

Jeśli kierowca nieposiadający ubezpieczenia OC spowoduje wypadek lub kolizję, koszty likwidacji szkód będzie musiał pokryć z własnej kieszeni. Poszkodowany w zdarzeniu otrzyma odszkodowanie od UFG, ale ten zwróci się do sprawcy z tzw. regresem, czyli prośbą o zwrot przekazanych poszkodowanemu pieniędzy. A kwota może być wysoka, nawet w przypadku drobnej stłuczki.

Wyobraź sobie choćby kolizję z najnowszym modelem BMW. Niewielkie otarcia lub uszkodzony zderzak mogą w tym wypadku kosztować nawet kilka tysięcy złotych.

Suma gwarancyjna w szkodach na majątku w obowiązkowym OC to 1,05 mln € na jedno zdarzenie, ale dla szkód osobowych to już 5,21 mln €. Przed taką karą chroni Cię obowiązkowe OC. Jeśli nie masz OC, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny wypłaci odszkodowanie, a następnie zażąda od Ciebie zwrotu środków (regres ubezpieczeniowy).

Jak sprawdzić ważność ubezpieczenia OC sprawcy wypadku lub kolizji?

Ofiara wypadku lub kolizji, której pojazd został uszkodzony lub to ona odniosła uszczerbek na zdrowiu, będzie mogła uzyskać odszkodowanie z OC sprawcy.  Ważność takiej polisy każdy może szybko sprawdzić na własną rękę, np. za pośrednictwem rządowego portalu www.historiapojazdu.gov.pl. Wystarczy dysponować takimi danymi, jak:

• numer rejestracyjny,
• numer VIN,
• data pierwszej rejestracji pojazdu.

Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny coraz skuteczniejszy

Dlaczego w ogóle musimy płacić kary za brak OC? Jest to ubezpieczenie obowiązkowe, regulowane Ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Niezastosowanie się do ustawowego obowiązku skutkuje karą finansową. UFG szacuje, że ok. 100 000 kierowców jeździ bez OC.

Jak donosi UFG, sprawcy wypadków i kolizji drogowych bez ważnej polisy OC mają do zwrotu średnio 20 tys. zł., a rekordzista musi oddać ponad 2 mln zł!

Pamiętajmy, że polisę OC należy wykupić na każdy posiadany pojazd, bez względu na to, czy nim jeździmy, czy nie, bo np. pojazd jest niesprawny. Wyjątek stanowią pojazdy historyczne i do jazd testowych, jednak w tych przypadkach nie trzeba mieć ciągłości ubezpieczenia OC, ale jest ono konieczne w okresie użytkowania pojazdu – podkreśla Hubert Stoklas, wiceprezes Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.

Jak Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny sprawdza, czy masz ubezpieczenie OC?

Zapytania do bazy UFG

Przy każdej kontroli drogowej policjant lub inny uprawniony organ wpisze numer rejestracyjny do systemu i sprawdzi w bazie danych UFG, czy pojazd ma ważną umowę ubezpieczenia OC, czy nie. W ostatnim przypadku należy spodziewać się kary.

Uwaga! Przy stłuczce, tak jak przy kontroli drogowej, policjant spisze Twoje dane i wyśle zapytanie do UFG niezależnie od tego, czy jesteś sprawcą, czy nie. Jeśli na jaw wyjdzie przerwa w ciągłości OC, też zostaniesz ukarany.

Przy zapytaniu o ofertę u agenta ubezpieczeniowego system informatyczny agenta wyśle zapytanie do bazy UFG dotyczące przebiegu ubezpieczenia komunikacyjnego.

Wirtualny policjant

To system informatyczny, który w oparciu o złożone algorytmy śledzi informacje o przebiegu ubezpieczenia dla danego pojazdu i wykrywa nieprawidłowości. Przykładowo jeśli pojazd pojawia się w bazie danych OC nieprzerwanie od 5 lat, a potem znika z bazy, to UFG zbada sprawę.

W tej sytuacji właściciel pojazdu będzie musiał udokumentować posiadanie polisy OC lub okoliczności zwalniające go z obowiązku posiadania OC komunikacyjnego – np. wyrejestrowanie pojazdu, kradzież lub złomowanie.

Kara za brak OC – to się nie opłaca

Finansowe konsekwencje braku OC są zdecydowanie bardziej dotkliwe niż zakup polisy. Nawet jeśli wydaje Ci się, że zakup taniego OC w dobie podwyżek nie jest możliwy, to zapewniamy, że jesteś w błędzie. Pamiętaj, że zakres ubezpieczenia OC regulowany jest ustawowo, co oznacza, że bez względu na to, jakie towarzystwo wybierzesz, zostaniesz objęty dokładnie taką samą ochroną.

Przy wyborze polisy warto więc porównać oferty różnych ubezpieczycieli, ponieważ każdy z nich może zaproponować Ci zupełnie inną cenę polisy. Z pomocą kalkulatora ubezpieczeń samochodowych możesz kupić już za kilkaset złotych, co w porównaniu z nawet kilkutysięczną karą, nie stanowi zbyt dużego wydatku.

Jak uniknąć kary za brak OC?

UFG to jeden z najbardziej surowych i bezwzględnych urzędów w Polsce. I nic w tym dziwnego – każdego roku wypadki drogowe kosztują budżet państwa ponad 50 miliardów złotych.

Umorzenie kary za brak OC zdarza się bardzo rzadko i trzeba mieć naprawdę solidne przesłanki, aby w ogóle o nie wnioskować. Dlatego też jeżeli Fundusz już nałożył na Ciebie karę, to w 99% przypadków jest już za późno. Możesz jedynie liczyć na to, że ktoś inny zawinił, i od tej osoby uda Ci się wyegzekwować zwrot kary.

Spróbuj! Zanim zdecydujesz się zapłacić karę, przeanalizuj swoją sytuację, najlepiej z kimś obeznanym w prawie, i sprawdź, czy są podstawy, aby napisać odwołanie od kary za brak OC.

Czasem UFG czerpie informacje z nieaktualnych danych i wysyła wezwanie do zapłaty do osoby, która przestała już być właścicielem danego pojazdu. Jeśli jednak opłata karna została nałożona przez UFG zasadnie, bo właściciel rzeczywiście nie wykupił ubezpieczenia OC choć powinien, można zwrócić się do UFG z wnioskiem o rozłożenie należnej opłaty na raty lub wspomniane umorzenie w całości lub w części.

Odwołanie się od kary za brak OC w praktyce

Chociaż aby uzyskać pozytywną decyzję na wysłany wniosek odwołania trzeba się mocno postarać, nie jest to niemożliwe. Przygotowując dokument do UFG, warto w nim uwzględnić:

• informację z ośrodka pomocy społecznej,
• zaświadczenia lekarskie i dokumenty o leczeniu szpitalnym,
• zaświadczenie o inwalidztwie, dochodach z ZUS, od pracodawcy lub z urzędu pracy,
• zaświadczenie o innych długach,
• postanowienia sądów i komorników,
• protokoły o stanie majątkowym.

Urząd może częściowo anulować karę, kiedy:

• w roku nałożenia kary za brak ubezpieczenia OC osiągnąłeś niski dochód na członka rodziny,
• masz dzieci w wieku poniżej 25 lat, które nie uzyskują własnych dochodów,
• posiadasz status bezrobotnego w urzędzie pracy,
• masz wysokie koszty utrzymania osób w gospodarstwie domowym,
• nie posiadasz wartościowych nieruchomości lub ruchomości, które mogą pokryć dług,
• jesteś zadłużony w banku,
• zalegasz z płaceniem alimentów,
• masz inne obciążenia finansowe.

UFG rozważy także anulację kary w całości, jeżeli:

• jesteś osobą przewlekle chorą,
• masz na utrzymaniu osobę trwale niepełnosprawną,
• twój majątek został trwale utracony w wyniku pożaru, powodzi lub klęski żywiołowej.

Nie ufaj ludziom

To Ty odpowiadasz za OC Twojego pojazdu. Jeśli kupujesz używany samochód, dokładnie zweryfikuj, czy na pewno jest objęty ochroną OC, jeśli sprzedawca to deklaruje.

Popularną praktyką kombinatorów przy sprzedaży auta jest wmówienie kupującemu, że musi się zrzec OC, bo jeśli tego nie zrobi, to sprzedającemu polecą zniżki w razie szkody. To nie jest prawda. Zbywca chce jedynie uzyskać zwrot nadpłaconej składki za OC. To, co zrobisz z ubezpieczeniem OC sprzedającego, zależy od Ciebie. Jeśli zbywca wymaga od Ciebie, żebyś zrzekł się OC, odstąp od takiego interesu.

Pilnuj terminów

Przegapienie terminu płatności za polisę lub jej kolejną ratę może zdarzyć się każdemu. Pamiętaj też, że polisa OC zbywcy nie przedłuża się automatycznie i stanowi najczęstszą przyczynę przerwy w OC. 

Jeśli kupujesz samochód z rynku wtórnego i chcesz poczekać na koniec polisy sprzedawcy, wykup nową ochronę najlepiej na kilka dni przed zakończeniem umowy.

Zobacz też: Kiedy ubezpieczenie samochodu przedłuży się automatycznie? Sprawdź to!

Kup teraz, zapłać później

Bardzo często posiadacze pojazdów mechanicznych tłumaczą brak OC chwilowymi problemami finansowymi. UFG nie zwraca na te tłumaczenia uwagi. Polisę OC możesz zawrzeć bez pieniędzy, wybrać metodę płatności przelewem i zapłacić wtedy, kiedy masz taką możliwość.

W najgorszym razie towarzystwo ubezpieczeniowe odda Twoją sprawę do windykacji i będą do Ciebie dzwonić windykatorzy, ale polisa OC będzie ważna.

Nie czekaj do ostatniej chwili

OC poprzedniego właściciela kończy się za dwa miesiące? Idź i wykup całoroczne OC już teraz. Masz możliwość zawarcia nowej umowy ubezpieczenia z dużym wyprzedzeniem. Złóż wniosek o OC z dniem, w którym kończy się polisa OC zbywcy i śpij spokojnie.

Jeśli będziesz czekać na ostatni moment, może się zdarzyć nieprzewidziana okoliczność, pilny wyjazd, wypadek lub choroba, nie wykupisz OC i dostaniesz karę za brak ważnej ochrony.

Przeczytaj także:
Sprzedaż samochodu a OC
OC dla młodych kierowców